مدل كودك: رئیس سابق مركز برنامه ریزی و نظارت با تشریح جزئیات طرح مقابله با قاچاق سیگار اظهار داشت: طرح رهگیری محصولات دخانی پیشرفتی ۹۰ درصدی دارد و باقیمانده آن هم تا آخر شهریور ماه كامل می گردد.
علی اصغر رمزی در گفت وگو با خبرنگار مهر، اظهار نمود: طرح رهگیری محصولات دخانی به استناد ماده ۱۳ قانون مبارزه با قاچاق كالا و ارز طراحی شد. بر طبق این قانون باید تمام محصولات دخانی در سطح عرضه هم شناسه كالا وهم شناسه رهگیری داشته باشند. رئیس سابق مركز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات كشور اضافه كرد: به جهت اینكه كالاهای دخانی شناسه كالا و شناسه رهگیری داشته باشند مقدماتی همچون طراحی این شناسه ها و آماده سازی نرم افزارهای مربوطه لازم است. وی افزود: با عنایت به اینكه بنده در زمان مسئولیتم، برای محصولات دخانی زودتر از مصوبه وآیین نامه دولت آغاز به پیگیری این فرایند كردیم، محصولات دخانی در طراحی شناسه كالا و رهگیری از بقیه محصولات جلوتر هستند. اجرای مرحله به مرحله طرح رهگیری محصولات دخانی رمزی با اشاره به اینكه از یك سال و نیم گذشته شناسه كالا و شناسه رهگیری، طراحی گردید و نرم افزار مربوطه آماده شد، اظهار داشت: مرحله نخست واردات سیگار بود، بدین سان كه شناسه كالا برای واردات محصولات دخانی الزامی شد به گونه ای كه محصولات دخانی بدون شناسه امكان ثبت سفارش ندارند. وی افزود: مرحله بعد تولیدكنندگان بودند؛ یعنی تمامی تولیدكنندگان مكلف شدند روی بسته بندی محصولات دخانی این شناسه كالا را قید كنند. هم اكنون هم در تمامی محصولات دخانی به خصوص سیگار این اقدام انجام شده و شناسه رهگیری كالا طراحی شده و شناسه كالا روی بسته بندی سیگار وجود دارد. شناسه رهگیری هم در مرحله بعد روی بسته بندی قید خواهد شد. رمزی اضافه كرد: مرحله بعدی ثبت اطلاعات است؛ یعنی همه اطلاعات كه آماده شده باید در سامانه به صورت برخط ثبت گردد كه در این راستا، هم واردات از سال قبل در حال ثبت اطلاعات بر روی سامانه است و هم تولیدات به صورت روزانه توسط ۱۷ كارخانه تولیدكننده محصولات سیگار با شناسه كالا در سامانه ثبت می شوند. وی با اشاره به اینكه مرحله بعد ثبت شناسه كالا و عملیات انتقال از كارخانه به توزیع كنندگان كشوری است، اظهار داشت: تمامی توزیع كنندگان كشوری كه از مركز برنامه ریزی نظارت بر دخانیات كشور مجوز گرفته اند صرفا در قالب این سامانه باید تمامی محصولاتی را كه از تولیدكننده و یا واردكننده می گیرند، با شناسه كالا ثبت كنند. ثبت كامل اطلاعات خرده فروشی تا آخر نیمه اول سال رمزی اضافه كرد: البته در مرحله توزیع كننده سه بخش كشوری، استانی و خرده فروش داریم. این فرایند برای توزیع كننده كشوری از بهمن ماه سال قبل آغاز شد و توزیع كنندگان استانی هم از حدود یك ماه پیش ملزم شدند در سامانه تمامی فعالیت های خویش را قید كنند. مرحله آخر كه هنوز شروع نشده و قرار بوده در نیمه اول سال ۹۷ شروع شود، خره فروش ها هستند. رئیس سابق مركز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات كشور اضافه كرد: تا یك ماه پیش، بیش از ۳۶ هزار مجوز خرده فروشی برای محصولات دخانی صادر شده و امكان دارد به این تعداد اضافه شود. وقتی خرده فروش ها در این سامانه اضافه شوند این چرخه كامل می گردد. وی اظهار داشت: بدین سان تمامی سیگارها از واردات و تولید تا مرحله خرده فروشی (سوپرماركت، خواربار فروش) قابل رصد و ردیابی است. پاكسازی زنجیره تامین و توزیع از سیگار قاچاق رمزی در ادامه با اشاره به اینكه نقش ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز در اجرای این طرح بسیار موثر بوده است، اظهار نمود: این ستاد در تهیه نرم افزارها، انتقال تجربیات به ما كمك كردند و البته پیگیری های مستمری هم داشتند. وی ادامه داد: با عنایت به اینكه ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز متولی حسن اجرای این قانون است، به صورت پیوسته با برگزاری جلسات روند پیشبرد این نرم افزار را پیگیری می كردند تا سریع تر به مرحله اجرا برسد. رمزی خاطرنشان كرد: با عنایت به جلو بودن كالای دخانی از سایر كالاها در این امر، این كالا حالت الگو را پیدا می كند و متولیان هر ایرادی را پیگیری می كنند تا به بهترین نحو رفع گردد تا سایر كالاهایی كه به چرخه كدشناسه و رهگیری می آیند از تجربیات محصولات دخانی به نحو مطلوبی استفاده كنند و كارشان خوب پیش برود. وی در مورد تاثیر طرح رهگیری محصولات دخانی بر ساماندهی زنجیره تامین و توزیع سیگار، اظهار داشت: در سال های گذشته شبكه توزیع چندان شفاف نبود و واسطه های متعددی وجود داشته كه این واسطه ها باعث می شدند قیمت ها غیرواقعی باشد. به هر حال زمانی كه در توزیع كالا دست زیاد باشد كنترل كل بازار و محصول به لحاظ اینكه چه بخشی رسمی است و چه بخش قاچاق است خیلی سخت می گردد. رئیس سابق مركز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات كشور تصریح كرد: با این سامانه كالاهای رسمی دقیق و برخط قابل رصد هستند و بازرسان و ناظران وقتی به بازار، انبارها، كامیون ها و… رجوع می كنند با استفاده از این سامانه خیلی سریع می توانند كالای قاچاق را شناسایی كنند كه این نقش موثری بر سلام سازی شبكه توزیع از قاچاق دارد. فقط بخشی از خرده فروشی ها باقی مانده است ایشان در ادامه با اشاره به اینكه در نرم افزار طراحی شده، از ابتدا تا انتهای كار دیده شده است، اضافه كرد: به علت گستردگی كار، برنامه ریزی كرده بودیم مرحله به مرحله بخش هایی كه در صنعت دخانیات فعال بودند را وارد این نرم افزار نماییم كه معمولا هر مرحله بین یك تا دو ماه طول می كشید. رمزی خاطرنشان كرد: فقط یك مرحله خرده فروشی باقی مانده است كه برنامه ریزی شده درنیمه اول سال ۹۷ در این سامانه قرار گیرد. وی ادامه داد: البته اغلب اطلاعات این خرده فروش ها در سامانه ایرانی ها اصناف وجود دارد از این رو فقط اطلاعات مربوط به خرید و فروش می ماند كه در نیمه اول امسال وارد سامانه می گردد و این چرخه برای محصول دخانی كامل می گردد. ثبت كدشناسه روی تك تك پاكت های سیگار او همینطور با اشاره به اینكه طرح رهگیری محصولات دخانی بر مبنای پروتكل سازمان بهداشت جهانی است، اظهار نمود: پروتكل سازمان بهداشت جهانی در مجلس مورد تصویب قرار گرفت و ایران به این پروتكل ملحق شد. در این پروتكل بحث نظارت و كنترل دولت ها بر خرده فروش، تولید، واردات و صادرات محصولات دخانی قید شده كه با این نرم افزاری كه تا نیمه اول امسال نهایی می گردد این تكلیف قانونی هم اجرا می گردد. رمزی خاطرنشان كرد: حتی در یكی دو مرحله كه سازمان بهداشت جهانی از كشورمان بازدید داشتند از پیشرفت ها، برنامه ها و اقدامات سال قبل اظهار رضایت كردند و گفتند اگر نرم افزار ما با این خصوصیات اجرایی شود برای سایر كشورها الگو می گردد. وی اظهار داشت: كشورهای دیگر پیگیر رهگیری كالاهای دخانی هستند اما بنا به قول خود كارشناسان سازمان بهداشت جهانی روشی كه در كشور ما پیاده شده كه تك تك پاكت های سیگار چه وارداتی چه تولیدی دارای شناسه خاص همچون كد ملی افراد می شوند، امری بی بدیل است. رمزی افزود: ظاهرا در كشورهای دیگر برای ثبت كد شناسه، تا مرحله باكس (بسته های ده تایی) بیشتر نرفته اند. ۱۰ درصد تا اجرای كامل طرح رهگیری محصولات دخانی رئیس سابق مركز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات كشور همینطور با اشاره به اینكه زحمات زیادی در طول سه چهار سال قبل برای پیشبرد این سامانه كشیده شد، اظهار نمود: انتظار است این حدود ۱۰ درصدی كه تا نهایی شدن سامانه باقی مانده است در نیمه اول امسال طبق برنامه ریزی هایی كه انجام شده و مرحله به مرحله پیش رفته بود، به مرحله اجرا برسدو كار تكمیل شود. وی تصریح كرد: بر مبنای تكلیف قانون و مصوبه دولت برای كالاهای مختلف دیگری همچون كالای دخانی باید نرم افزار و كد شناسه طراحی و اجرا شود از این رو با نهایی شدن این نرم افزار، محصولات دخانی می توانند برای سایر كالاها الگو شود.