دبیر مرجع ملی حقوق كودك: موسسات جای خوبی برای نگهداری کودکان بی سرپرست نیستند

به گزارش مدل کودک، دبیر مرجع ملی حقوق کودک با اشاره به اینکه موسسات جای خوبی برای کودکان نیستند، اظهار داشت: به دنبال تعطیلی و بستن موسسات نیستیم بلکه به دنبال تغییر مأموریت ها و گسترش موسسات هستیم.

به گزارش مدل کودک به نقل از ایسنا، سید علی کاظمی در نشست تخصصی رویکرد خانواده محوری در ساماندهی کودکان فاقد سرپرست موثر که در سازمان بهزیستی برگزار شد، اظهار نمود: یک نگاه سنتی نسبت به کودک و خانواده وجود دارد و همینطور یک نگاه نو و حق مدار نسبت به کودک و نگاه تکلیف مدار نسبت به خانواده وجود دارد. این دو نوع نگاه، ساز و کارهای مختص به خویش را می طلبند. در نگاه سنتی نسبت به کودک، کودک را موجود وابسته و منفعل می بینیم که چه در خانواده و چه در موسسه، اساسا تفاوتی ندارد. اما در نگاه حق مدار که حالا در چند دهه اخیر حاکم شده، نگاه حق مدار نسبت به کودک مطرح بوده و به خانواده نگاه آرمانی شده تا کودک هم در این محیط تکریم، دیده و حرفهایش شنیده شود و مورد مشارکت قرار گیرد و تمام مواهب و استعدادها و ظرفیتهای شخصی او فعال شود تا شهروند شایسته ای باشد.

کاظمی افزود: اگر این گونه به خانواده و کودک نگاه نماییم، موسسات جای خوبی برای کودکان نیست، چونکه نمی تواند این حق های کودکان را تبیین کند. بنابراین، در این گفتمان جدید باید خانواده مداری مورد توجه باشد و از همین رو، در استانداردهای بین المللی خانواده محوری و پیوند با خانواده از اصول مسلم است و در سیاست های ما هم همین بوده است.

دبیر مرجع ملی حقوق کودک با استناد به ماده ۵ سند ملی کودکان و نوجوانان اظهار داشت: در یک بند دولت موظف است برای بهره مندی کودک و نوجوان از خانواده مشروع، قانونی و شایسته کلیه اقدامات و تلاشهای لازم را انجام دهد و در چارچوب ظرفیتها از تأمین مراقبت و رشد کودک در خانواده حمایت کند. همینطور در بند سوم آمده که کودک و نوجوان حق با خانواده بودن را دارد و اگر خانواده مشکل داشت دولت مکلف است با تدابیر شایسته، نسبت به رفع مشکل خانواده اقدام نماید.

دبیر مرجع ملی حقوق کودک در قسمت دیگری از سخنان خود تصریح کرد: در نگهداری از کودکان دو راه بیشتر وجود ندارد که یا به شکل موقت و یا به شکل دائم است. در ماده ۱۱۸۷ قانون مدنی امین موقت و ماده ۱۱۴۸ بحث قیم مطرح است. ازاین رو این مورد ادبیات جدیدی نیست. در قانون پشتیبانی از اطفال و نوجوانان مصوب سال ۹۹، سپردن موقت پیشبینی شده است، بنابراین سه نوع از این ادبیات در قانون داریم که متولی آن قضات هستند.

کاظمی در ادامه با استناد به ماده ۳۶ قانون پشتیبانی از کودکان بی سرپرست و بدسرپرست اظهار داشت: در قانون بحث خانواده مطرح شده و از همین رو بهزیستی همانطور که می تواند کودک را به موسسه بسپارد به خانواده هم می تواند واگذار کند و در اینجا خانواده را به مثابه موسسه و واحد بنیادین تربیتی در نظر می گیریم که کودک را میتوان به آن واگذار کرد، بنابراین اصل کار درست است و سازمان بهزیستی هم سال هاست که به دنبال این بحث است.

وی افزود: من تلاش می کنم پرنده در قفس خیلی خوب زندگی کند؛ این حکایت نگهداری کودکان در موسسات است و به همین جهت معتقدیم که باید خانواده های خوب جایگزین موسسه شوند.

دبیر مرجع ملی حقوق کودک با اشاره به اینکه تلاش نماییم حداکثر حقوق کودک را تأمین نماییم، اضافه کرد: در همین زمینه هم چند دعوای اشتباه رخ داده است. گاهی فکر می شود که اگر روی خانواده محوری و مراقبت کودکان تاکید می شود به معنای سلب صلاحیت از موسسات و مراکز است، اما اصلا این گونه نیست. بلکه توجه به تغییر مسیر و اصلاح در وضعیت مراکز خواهد شد.

وی اضافه کرد: تعداد کودکان زیادی داریم که هنوز نتوانستیم چتر حمایتی را بر سر آنها داشته باشیم. ماده ۳ قانون پشتیبانی از اطفال، فهرست مفصلی از کودکان در معرض خطر را پیشبینی کرده و در ماده ۶ هم به بهزیستی تکلیف کرده که در این حوزه دارای مسئولیت است و باید بهزیستی چتر خویش را بر روی همه اینها قرار دهد. خیلی از این کودکان فاقد سرپناه و توجه هستند، بنابراین موسسات باید به این سمت بروند که توان و تخصص خویش را در اختیار موسسات قرار دهند بنابراین به دنبال تعطیلی و بستن موسسات نیستیم بلکه به دنبال تغییر مأموریت ها و گسترش موسسات هستیم.

منبع: مدل کودک