گفت وگو با مدل كودك؛ برگزاری اولین فلوشیپ کتاب ایران تا آخر سال

به گزارش مدل کودک، عضو شورای سیاستگذاری اولین فلوشیپ ایران با اشاره به اینکه احیانا این رویداد ملی تا آخر سال ۱۴۰۳ و پیش از نوروز برگزار می شود، اظهار داشت: با اینکه تمرکز این دوره از فلوشیپ بر حوزه کتاب کودک است، اما تلاش خواهد شد مخاطبان به خرید آثار ایرانی ترغیب و تشویق شوند.
فتح الله فروغی در گفتگو با خبرنگار کتاب ایرنا، با اعلان اینکه فلوشیپ (برنامه حمایتی توسط وزارت فرهنگ یا نمایشگاه های کتاب برای ناشران، نویسندگان، تصویرگران و غیره است با هزینه مسؤلان برای تبادل حق مالکیت فکری در آن رویداد شرکت کنند) برنامه ای حمایتی در حوزه کتاب است و چنین برنامه هایی توسط کشورهای مختلف به انجام می رسد، اظهار داشت: متاسفانه در ایران این اتفاق هنوز محقق نشده و امیدواریم هرچه سریعتر برپایه گفته هایی که در شورای سیاستگذاری انجام شده است، بتوانیم در سال ۱۴۰۳ برای اولین بار فلوشیپ ایران را برگزار نماییم، احیانا این رویداد پیش از نوروز برگزار خواهدشد.
برگزاری برنامه های با اهمیتی که هدف آن توسعه فرهنگ و کتاب کشور مبدا به کشورهای مقصد است، نیازمند سیاستگذاری است
رئیس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان با تأکید بر قانون مند بودن برگزاری فلوشیپ، توضیح داد: طبیعی است که برگزاری چنین برنامه های با اهمیتی که هدف آن توسعه فرهنگ، کتاب و آثار کشور مبدا به کشورهای مقصد است، دارای قاعده و قانون یعنی در واقع نیازمند سیاستگذاری است. نهادهای دولتی و مسؤلان باید بر این سیاستگذاری ها اشراف داشته باشند، در کشور ما نهاد سیاست گذار معاونت فرهنگی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
عضو شورای سیاستگذاری اولین فلوشیپ ایران در رابطه با اجرا و اصول و چگونگی انجام آن اعلام نمود: برای اجرای فلوشیپ ضروری است کار به نهادهای درگیر این مورد سپرده شود، یعنی پدیدآوران و دست اندرکاران تولید کتاب که نویسنده، تصویرگر و ناشر است و بسترهای تسهیل کننده آن یعنی کارگزاران ادبی، باید در حوزه اجرا دخالت داشته باشد، چونکه چهار رکنی که از آنها نام بردم دست اندرکار و به مبحث نزدیک هستند و بهتر از دیگر کارشناس ها می توانند در رابطه با این مورد اظهارنظر کنند، پیچیدگی آنرا بشناسند و برای آن چاره داشته باشند.
فتح الله فروغی عضو شورای سیاستگذاری اولین فلوشیپ ایران

تمرکز اولین فلوشیپ بر حوزه کتاب کودک

فروغی با اشاره به «رویداد نشر تهران» که در سی وپنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد و ارتباط آن با اولین فلوشیپ ایران بیان نمود: شاهد برگزاری رویدادی نه به معنای فلوشیپ بلکه محدودتر از آن در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در سال ۱۴۰۳ بودیم. طبیعتا با زمان اندکی که برای برگزاری و تصمیم گیری در رابطه با آن وجود داشت، بهتر از آن نمی شد؛ اما به عقیده من، برگزاری آن رویداد، تجربه ابتدایی برای رویداد جدی تری بود که می توانیم از آن بعنوان «فلوشیپ ایران» نام ببریم. برگزاری یک فلوشیپ به مفهوم درست کلمه، الزاماتی دارد که مهم ترین آنها برنامه ریزی است.

بعد از مدتی می توانیم زمینه برگزاری فلوشیپ برای حوزه های دیگر را هم فراهم کنیم

به گفته مدیر انتشارات شورا اگر برنامه های از پیش تعیین شده و زمان بندی مشخص، پشتوانه فلوشیپ نباشد، امکان دارد این رویداد برگزار شود، اما مفهوم خاص فلوشیپ را نداشته باشد؛ چونکه فلوشیپ باید بستری را آماده کند تا خریداران آثار ایرانی بتوانند برای این اقدام ترغیب و تشویق شوند.
این نویسنده افزود: جای شادمانی است که در شورای سیاستگذاری قبلی و فعلی کوشش بر این شد که اولین فلوشیپ بر حوزه کتاب کودک تمرکز پیدا کند. متمرکز شدن روی حوزه کتاب کودک بدین سبب مورد توافق اعضای شورای سیاستگذاری قرار گرفت که ظرفیتهای بالقوه ای در این زمینه به لحاظ محتوا و تصویر وجود دارد، طبیعی است که انگیزه بیشتری را برای خریداران ایجاد خواهد کرد، بدین سبب که تجربه در این زمینه وجود دارد تلاش خواهدشد که کار بهتر انجام بگیرد.
او انتخاب حوزه کتاب کودک در اولین فلوشیپ را به شکلی رسیدن به هدف به شکل جز به کل اعلام نمود و اضافه کرد: کتاب کودک ظرفیت دارد و ما می توانیم پس از مدتی برای حوزه های دیگر هم قدم برداریم و زمینه برگزاری فلوشیپ برای حوزه های دیگر را هم فراهم نماییم.
فلوشیپ ناشران ترکیه در حاشیه نمایشگاه کتاب فرانکفورت آلمان

برگزاری خلق الساعه فلوشیپ ممکن نیست

فروغی با تأکید بر ضرورت برنامه ریزی برای اجرای فلوشیپ، افزود: برگزاری خلق الساعه فلوشیپ شدنی نیست، البته طبیعی است که در سالهای نخستین هر رویداد، امکان دارد ضعفی هم وجود داشته باشد، اما به مرور زمان انباشت تجربه ها می تواند باعث برگزاری بهتر آن شود. همینطور بهره گیری از تجربیات کشورهایی که فرهنگ های نزدیک به ما دارند و همسوتر با فرهنگ ما هستند می تواند دراین زمینه به ما کمک نماید.
عضو شورای سیاستگذاری اولین فلوشیپ ایران بر ضرورت کسب آمادگی جهت شرکت در فلوشیپ اشاره نمود و اضافه کرد: عناصر شرکت کننده (نویسنده، تصویرگر، ناشر و کارگزاری ادبی) باید خویش را برای مذاکره آماده کنند، چونکه چگونگی مذاکره کردن، لازمه گفتگوی پرارزش است، گفت و گویی که می تواند ما را به مقصد برساند؛ اما متاسفانه ما آموزش های لازم برای رسیدن به چنین حرکتی را نداشتیم.
رئیس هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان در رابطه با عرضه امکانات آموزشی توسط این انجمن، توضیح داد: انجمن فرهنگی ناشران کودک و نوجوان از سال قبل اقداماتی را انجام داده، کارگاه و میزگرد برگزار کرده است و این روند را ادامه خواهد داد و تا در این جریان به آن چه نمی دانیم و باید بدانیم توجه بیشتری نماییم و برای فلوشیپ خوب آماده شده باشیم.

برگزاری فلوشیپ در ایران اقدامی ملی است

فروغی با اشاره به نقش طرح گرنت (طرح گرنت به منظور پشتیبانی از ترجمه و انتشار کتاب ایرانی در بازارهای جهانی راه اندازی شده است) در برگزاری فلوشیپ، اظهار داشت: طرح گرنت باید اینجا خوب بدرخشد، یکی از حمایت هایی که دولت ها برای توسعه فرهنگشان به بیرون از مرزها قائل هستند، طرح های حمایتی است که در ایران این حمایت ها در چارچوب گرنت به انجام می رسد، اما متاسفانه گرنت ایران تا هم اکنون نتوانسته است موفقیت های لازم را داشته باشد و ناشران بیرونی را برای اقداماتی که بتواند فرهنگ ما را در دیگر کشورها گسترش بدهد، قانع کند.

گرنت هنوز تسهیل گری لازم را انجام نداده است، ناشران برای خرید مالکیت فکری با سختی مواجهند

این نویسنده با بیان این که گرنت هنوز تسهیل گری لازم را انجام نداده است، افزود: انجام اقدامات حمایتی پیچیدگی هایی دارد و مسائل را باید بر مبنای نیازها و گفت وگوهایی که مطرح می شود، حل و فصل کنند؛ تا اگر ناشری برای خرید حق مالکیت فکری کتاب ادبیات کودک ایران اقدام نمود، با سختی ها و گرفتاری ها مواجه نشود. بلکه گرنت او را تشویق کند که پس از نخستین کتاب به دومی و پس از دومی به سومین اثر علاقه نشان دهد، هم اکنون شاهد این اتفاق نیستیم.
عضو شورای سیاستگذاری اولین فلوشیپ ایران برگزاری این رویداد فرهنگی را اقدامی ملی خواند و توضیح داد: همه عناصر اثرگذار در تولید کتاب و نهادهای مدنی فعال در این زمینه باید برای برگزاری فلوشیپ کمک کنند، چونکه این رویداد اقدامی ملی است. ما فقط می توانیم از نهادهای دولتی انتظار حمایت داشته باشیم، اما خودمان باید برای انجام این کار دست به کار شویم. اقدامی از این دست به توسعه فرهنگ و ادبی کشور کمک کرده و اقتصاد تولیدکنندگان فرهنگ رونق پیدا می کند.