دبیر مرجع ملی حقوق كودك تشریح كرد اغلب کودکان خیابانی خانواده دارند

مدل کودک: دبیر مرجع ملی حقوق کودک با اشاره به این که هم اکنون رویکرد دولت برای ساماندهی کودکان خیابانی بر خانواده محوری استوار است، اعلام نمود که برنامه دستگاه های مربوط این است تا با واگذاری کودکان بی سرپرست به خانواده ها و با بهره بردن موثر از ظرفیت مراکز نگهداری این کودکان، فضا برای پشتیبانی از کودکان خیابانی افزایش یابد.
سیدعلی کاظمی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به وضعیت ساماندهی کودکانِ خیابان، اظهار داشت: بااینکه آمار دقیقی از تعداد کودکان خیابانی در کشور وجود ندارد و علت آن شناور بودن جمعیت کودکان خیابانی است، اما مشخصا بزرگترین حجم این کودکان در استان تهران است؛ به طوریکه برآوردها نشان میدهد ۷۵ درصد کودکان خیابان در استان تهران هستند که با برطرف نمودن این معضل، ۷۵ درصد مشکل کشور حل می شود.
وی با اشاره به این که برای ساماندهی کودکان خیابان از سال ۱۳۸۷ تا حالا حدود هشت طرح اجرا شده است، اضافه کرد: در تهران مشکلات اجرائی زیادی از نظر پهنه بندی، شناسایی و پشتیبانی از کودکان و تعامل میان دستگاهها برقرار شده و در عین حال نیز ظرفیتهای زیادی در پشتیبانی از کودکان خیابان وجود دارد، در همین راستا ساماندهی کودکان خیابانی شهر تهران در شهرداری تهران، دادستانی تهران و مرجع ملی حقوق کودک مورد توجه جدی قرار گرفته است.
دبیر مرجع ملی حقوق کودک با اشاره به این که بر طبق برنامه ریزی های انجام شده در بعضی استانها، اقداماتی درباب ساماندهی کودکان خیابان انجام شده است، تصریح کرد: از سال قبل با ابلاغ رییس جمهوری نیز شهردار تهران برای ساماندهی موضوع لطمه های اجتماعی به عنوان دستیار ویژه رییس جمهور برگزیده شد و از زمان صدور ابلاغیه، تعامل دستگاه های مسئول همچون مرجع ملی، دادگستری، بهزیستی و اداره کل امور اتباع با شهرداری بالا رفته و حمایت شهرداری از فعالیت ها تحرک محسوسی در این فعالیت ها به وجود آورده است. در این راستا، تکالیف دستگاهها تبیین و ابهامات در پروسه کارِ دستگاهها رفع شد.

اغلب کودکان خیابانی «خانواده» دارند

وی با تاکید بیش از اندازه بر نگهداری کودکان در مراکز که در اجرای طرح های گذشته نیز نقطه ضعف اصلی آنها بوده است، اظهار داشت: وقتی کودکان در خیابان شناسایی می شدند، در مراکز حمایتی موقت به مدت ۲۱ روز نگهداری و در صورت شناسایی به خانواده تحویل می شدند، در غیر این صورت ۲۱ روز دیگر تمدید می شد و بعد از آن در مراکز نگهداری موقت تا یکسال نگهداری می شدند و پس از آن برای نگهداری دائم تحویل مراکز شبه خانواده می شدند. رویکرد حمایتی مرکز محور برای کودکان بی خانمان خوب است اما برای کودکان دارای خانواده رویکرد خوبی نیست و هم اکنون غالب کودکان خیابانی خانواده دارند؛ بنا بر این در طرح جدید ساماندهی کودکان خیابانی، روش خانواده محور طراحی شده است.
کاظمی اشاره کرد: در طرح های گذشته، کودکان خیابانی را مشکل انگاشته و بصورت ضربتی شناسایی یا به تعبیری جمع آوری می کردند که این رویکرد تبعات اجتماعی فراوانی داشت؛ همچون لطمه های زیادی به روح و روان کودک وارد می کرد اما در طرح جدید شرایطی که موقعیت خیابانی شدن کودکان را فراهم می آورد، مشکل قلمداد می شود و نه کودک؛ با آموزش های ارائه شده در مرحله شناسایی کودکان خیابانی باید در ابتدا جلب اعتماد کودک برای مساعدت با وی صورت گیرد چونکه وقتی کودک با میل و اختیار خودش در مرحله حمایت قرار می گیرد، مراحل دیگر نیز قابلیت اجرائی دارند و بدنبال آن کودک جهت دریافت بسته غذایی و بهداشتی و درمانی و آموزشی اعتماد خواهدنمود.

ثبت هویت کودکان خیابانی با روش های زیست سنجی و اسکن عنبیه

وی با اعلان اینکه بی توجهی به کودکان خیابان از طرف خانواده خلاف مقررات قانونی کشور است و می تواند سه عنوان مجرمانه داشته باشد، اظهار داشت: در طرح های ساماندهی قبلی برخی کودکان از ارائه اطلاعات مشخصات خانواده شان خودداری می کردند، هم اکنون با بهره گیری از روش زیست سنجی و اسکن عنبیه کودک، هویت وی ثبت می شود.

بسیاری از خانواده های کودکان خیابانی نیازی به درآمد کودک ندارند

فقر فرهنگی و عدم پذیرش کودک در مدرسه از دلیلهای ورود کودکان به خیابان

دبیر مرجع ملی حقوق کودک با اشاره به سبب وجود کودکان در خیابان، توضیح داد: گزارشات دریافتی حاکی از آنست که خیلی از این خانواده ها نیاز مالی ندارند، بلکه توان مدیریت و نگهداری کودک را ندارند. آنها به دلیلهای مختلفی همچون عدم پذیرش کودک در مدرسه و فقر فرهنگی کودک را وارد خیابان می کنند که با عنایت به این چالش و برای جلوگیری از حضور کودکان در خیابان، باید آنها وارد مدار آموزشی شوند.

۸۰ درصد کودکان خیابانی «اتباع خارجی» هستند

لزوم ساماندهی پناهجویان و برخورد با مهاجران غیرقانونی

تاثیر افزایش پوشش تحصیلی بر کاهش حضور کودکان در خیابان؛ کلید حل مشکل در دست آموزش وپرورش

وی با اعلان اینکه مسئله چالش برانگیز کشور مربوط به کودکان افغانستانی است، اظهار داشت: اجرای طرح ساماندهی کودکان خیابان حاکی از آنست که بیش از ۸۰ درصد کودکان خیابان را کودکان اتباع می سازند و نکته قابل توجه این است که هر چقدر پوشش تحصیلی کودکان بیشتر می شود، زمان ماندن آنها در خیابان کاسته می شود، به عبارتی کلید حل مشکل در دست وزارت آموزش وپرورش است، چونکه هر چقدر پوشش تحصیلی افزایش یابد مدت زمان حضور کودکان در خیابان کاهش پیدا می کند.
کاظمی با اعلان اینکه حجم کودکان اتباع طی یکی دو سال اخیر که در اثر حکومت طالبان وارد ایران شده اند بیشتر شده است و از آنجا که این خانواده ها نتوانسته اند کودکانشان وارد پروسه آموزشی شوند، آنها را به خیابان ها فرستاده اند، اظهار داشت: داده ها حاکی از آنست که در پروسه موجود باید بیش از تاکید بر نقش بهزیستی، بر نقش آموزش وپرورش و نقش اداره اتباع در ساماندهی مهاجران و پناهجویان و برخورد با مهاجران غیرقانونی اصرار کرد.
کاظمی با تأکید بر این که خیلی از این خانواده های غیرایرانی مغایر با قانون وارد کشور شده و در جستجوی کارند و مشمول وضعیت پناهندگی نیستند، اشاره کرد: سیاست های مربوط به ورود اتباع به داخل و لزوم غربالگری در بدو ورود، کنترل اقامت و برخورد با اتباع غیر قانونی از مسائلی است که روزانه توسط مسئولان مطرح می شود و اکنون نیز اقدامی توسط وزارت کشور برای ساماندهی و شناسایی هویت اتباع شروع شده است. گزارش اداره اتباع نیز حکایت از این دارد که در مدت کوتاه اجرای طرح ساماندهی کودکان خیابانی حدود ۱۰۰ خانواده بدون مجوز و متخلف از کشور اخراج شده اند. با این وجود همه می دانیم که همچنان مسیر بازگشت مسیر سختی نیست و حجم اتباعی که بصورت غیرقانونی در کشور می باشند بالاست و باید درباره ی آنها چاره اندیشی و در صورت ماندگاری آنها برای آموزش کودکانشان تعیین تکلیف کرد.

تبدیل برخی شیرخوارگاه ها و مراکز شبه خانواده به مراکز پشتیبانی از کودکان نیازمندحمایت

دبیر مرجع ملی حقوق کودک در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اصلاح بخشنامه اجرائی قانون پشتیبانی از کودکان بی سرپرست و بدسرپرست و ابلاغ شیوه نامه آن و «مهمانی» فرزندان بی سرپرست در خانواده های میزبان فرزندپذیری که به سبب آن کودکان بی سرپرست یا بدسرپرستی که در مراکز بهزیستی یا موسسات شبه خانواده به سرمی برند، وارد خانواده ها می شوند و همین طور ایجاد موسسات جدید، اظهار داشت: با اجرای بخشنامه مذکور تعدادی از شیرخوارگاه ها و مراکز شبه خانواده تبدیل به مراکز پشتیبانی از دیگر کودکان نیازمند حمایت شده است به شکلی که با افزایش مراقبت موقت در مشهد و تهران، ظرفیت تعدادی از ساختمان های شیرخوارگاه های این شهر خالی شده و فضا برای ساماندهی کودکان خیابانی به وجود دارد. اگر ظرفیت موجود از بخش نگهداری کودکان بی سرپرست به سمت پشتیبانی از کودکان لطمه دیده و در معرض خطر هدایت شود، طبیعتا حمایت بیشتری از کودکان صورت می گیرد.
وی اعلام نمود که برنامه دستگاه های متولی این است که با اجرای شیوه نامه مراقبت موقت از کودکان بی سرپرست و بدسرپرست، ظرفیتهای این حوزه برای پشتیبانی از دیگر کودکان در معرض خطر همچون کودکان خیابانی استفاده گردد.