مدل کودک: «کالابرگ الکترونیک»، «یسنا» و «امنیت غذایی کودکان»؛ طرح هایی است که دولت از شروع امسال گام به گام، مبادرت به پیاده سازی آنها کرد تا سفره اقشار مختلف جامعه تقویت شود؛ به شکلی که تنها در طرح کالابرگ الکترونیک حالا هفت دهک درآمدی تحت پوشش این طرح درآمده اند که همین میزان ۶۱ میلیون نفر از جمعیت کشور را شامل می شود.
به گزارش مدل کودک به نقل از ایسنا، به دنبال کاهش میزان کالری مصرفی خانواده ها طی سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹، از آغاز سالجاری دولت در راستا تقویت سفره غذایی مردم مبادرت به اجرای طرح کالابرگ الکترونیک کرد.
فاز اول اجرای این طرح در ارتباط با خردادماه سالجاری است که سه دهک اول درآمدی و مددجویان زیر پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد، از امتیاز تشویقی آن بهره مند می شدند و اگر ۷۰ درصد مبلغ یارانه خویش را از میان این ۱۱ قلم خریداری می کردند، مبلغ یارانه آنها ۲۰ درصد افزایش می یافت. در مرحله دوم اجرای طرح، سه دهک اول درآمدی و مددجویان زیر پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره)، از امتیاز تشویقی بهره مند شدند، مشروط بر این که حداقل ۲۰۰ هزار تومان از اعتبار یارانه خویش را از میان اقلام کالاهای اساسی تعریف شده خریداری می کردند.
با گذشت زمان این یارانه تشویقی به دهک های بالاتر گسترش یافت بگونه ای که هم اکنون هفت دهک اول درآمدی در صورت رعایت این شرط مشمول دریافت یارانه تشویقی خواهند شد. به عبارتی در صورتیکه هفت دهک درآمدی ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ یارانه خویش را از میان ۱۱ قلم کالای سبد غذایی تعریف شده خریداری کنند، مشمول دریافت یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی خواهند شد؛ به بیانی دیگر با استفاده از این طرح، یارانه دهک های یک تا ۳ درآمدی به ۵۲۰ هزار تومان و یارانه دهک های چهارم تا هفتم درآمدی به ۴۲۰ هزارتومان افزایش پیدا کرده است.
این ۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم چرب، پنیر، ماست کم چرب، مرغ، تخم مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند و شکر است که طبق نظر انستیتو تغذیه ایران به تایید رسیده و در سبد غذایی تعریف شده است. البته این طرح اختیاری است و مردم می توانند با استفاده از خرید این کالاها، مشمول اعتبار مضاعف ۱۲۰ هزار تومانی شوند.
هم اکنون حدود ۲۰۰ هزار فروشگاه تجهیزشده و دارای بارکد خوان هستند.
نحوه استفاده از کالابرگ الکترونیک و خرید از فروشگاه ها چگونه است؟
در ایام ابتدایی اجرای طرح علیرضا عسگریان- معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مورد وضعیت تنوع محصولات در فروشگاه ها، بیان کرده بود: در این طرح مردم آزاد هستند طی یک ماه خرید خویش را انجام دهند و نه در روز اول. یارانه به حساب سرپرست خانوار واریز می شود و با هر کارت بانکی که داشته باشد قابل خرید است. حال فرض کنید که سرپرست خانوارِ یک خانواده سه نفره در روز اول به ازای خرید چند قلم کالای اساسی ۳۲۰ هزار تومان خرید می کند و بعد از کشیدن کارت، ۸۰ هزارتومان شارژ می شود. بعد از آن می تواند به مغازه دیگری رجوع کند و اقلامی را که مغازه اول نداشته است، خریداری کند.
نحوه خرید بدون در دست داشتن کارت بانکی با نصب اپلیکیشن «شما» یا وارد کردن «کد دستوری»
امکان دارد به مغازه یا فروشگاه زنجیره ای بروید و کارت خرید همراهتان نباشد. در اینجا می توانید از اپلیکیشن (شما) استفاده کنید. امکان دارد تلفن همراه، همراه شما نباشد یا تلفن همراهتان هوشمند نباشد، در این زمان از راه کد دستوری #۱۴۶۳*۵۰۰* وارد شوید؛ صفحه ای باز و از شما پرسیده می شود کد خرید به شما عرضه نماید یا اعتبار شما را مشخص کند؟ در صورت درخواست اعتبار، پنجره ای باز می شود و از فرد کد ملی می خواهد، حال اگر کد ملی را اعلام کنید، اعتبار فرد اعلام می شود.
لازم به ذکر است که همه خانوارهای مشمول طرح می توانند با نصب برنامه شبکه ملی اعتبار «شما» یا شماره گیری #۱۴۶۳*۵۰۰* از باقی مانده اعتبار خود باخبر شوند.
با گذشت بیشتر از ۶ ماه از اجرای این طرح، میزان مصرف کالا در طرح به ترتیب برنج، روغن، ماکارونی، لبنیات، قند و شکر، حبوبات، گوشت مرغ و گوشت قرمز بوده و بیشترین استقبال از طرح به ترتیب در دهک دو، سه، یک، چهار، پنج، شش و هفت بوده است.
هفته گذشته صولت مرتضوی- وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در رابطه با طرح کالابرگ الکترونیکی اظهار داشت: الحمدلله طرح کالابرگ الکترونیکی هم از نظر ساختار و هم از نظر توسعه فروشگاه های زنجیره ای و سایر فروشگاه ها بشدت توسعه پیدا کرده است. هر ماه نسبت به ماه قبل، استقبال مردمی بیشتر می شود و این آمادگی وجود دارد که درصورتیکه تمام آحاد هفت دهک اول بخواهند از این مزیت استفاده کنند، حتما کمک گردد. منابع آن هم خوشبختانه پیشبینی شده و بدون هیچ تاخیری آن قدرالسهم یارانه تشویقی به حساب کاربران واریز می شود و مشکلی نخواهد بود.
طرح امنیت غذایی کودکان
طرح امنیت غذایی کودکان دومین طرحی بود که دولت در جهت پشتیبانی از کودکان دارای سوءتغذیه مبادرت به اجرای آن کرد. علیرضا عسگریان در اینباره به ایسنا اظهار داشته بود: پس از تولد نوزادان، این مراکز به سرپرستان خانوار کارت سلامت کودک که دارای نمودار سلامتی است ارائه می دهد. در این کارت، شاخصهای مختلفی همچون اندازه دور سر، وزن و قد کودک در نظر گرفته می شود و اگر کودکی استانداردهای لازم را نداشته باشد، مختصات سلامتی او زیر خط سلامت قرار می گیرد و نیازمند توجه ویژه خواهد بود. بخشی از توجه شامل مشاوره سلامتی و بخشی شامل تغذیه است. قاعدتاً برخی خانواده ها توان تامین امنیت غذایی کودکشان که نیازمند امنیت غذایی است را ندارند.
به نقل از ایشان، ۱۴۰ هزار کودک گرفتار مشکل امنیت غذایی در سطح کشور شناسایی شده اند. در این خصوص ۱۴۰ هزار کودک به وزارت رفاه اعلام شده و وزارت رفاه نشانی سرپرست خانوار این کودکان را پیدا کرده است. از این تعداد، ۱۵ هزار نفر در دهک درآمدی بالای هفت قرار داشته اند که به آنها مشاوره داده شده است. اما ۱۲۵ هزار نفر از این کودکان در دهک یک تا هفت درآمدی قرار دارند که در این خصوص از این کودکان حمایت می شود.
وی ضمن اشاره به این که دولت بودجه خوبی برای رفع مشکل کودکان ۶ تا ۵۹ ماه دارای مشکل تغذیه تامین کرده است، خاطرنشان کرد: به ازای هر کودک شناسایی شده توسط وزارت بهداشت که نیازمند تغذیه مضاعف باشد، مبلغی برای خرید از اقلام سبد غذایی تعریف شده و به حساب سرپرستان خانوار واریز می شود، به طوریکه برای کودکان دهک درآمدی یک تا پنج، یک میلیون تومان و برای کودکان با دهک درآمدی ۶ و هفت، ۶۰۰ هزارتومان واریز می شود.
برپایه این گزارش، طرح کالابرگ فقط شامل ۱۱ قلم بوده است، اما در این طرح، خانوار مشمول می توانند علاوه بر ۱۱ قلم کالابرگی، خرما، سیب، هویج، کدو سبز، پیاز، گوجه فرنگی، عدس و مغزدانه نیز خرید کنند. اقلام سبد دارای پروتئین و ویتامین و… است و قدرت تبدیل شدن به پوره را نیز دارد. مشمولان این طرح تنها در شرایطی می توانند از اعتبارشان استفاده نمایند که از میان ۱۶ قلم کالای غذایی خرید کنند.
هر ۶ ماه یکبار سلامتی این کودکان توسط وزارت بهداشت بررسی می شود
در صورت خطای سرپرستان خانوار حمایت دولت «قطع» می شود
عسگریان تاکید کرده است که در این طرح افراد باید از این اقلام خریداری کنند و نمی توانند خطایی انجام دهند، چونکه هر ۶ ماه یکبار وزارت بهداشت کارت سلامتی کودک را بررسی می کند. اگر نمودار سلامتی کودک بهبود پیدا کرده باشد این کمک ادامه پیدا می کند در غیر این صورت این کمک قطع شده و مشاوره به خانواده ارائه می شود و با تایید وزارت بهداشت، باردیگر واریز صورت می گیرد.
طرح یسنا
طرح پشتیبانی از مادران دارای فرزندان شیرده نیز طرح دیگری است که اخیرا توسط وزارت رفاه اجرا شده است. در مرحله ابتدایی مادران دارای کودک شیرخوار و کودک زیر دو سال در دهک یک در ۸ استان خراسان شمالی و خراسان جنوبی، هرمزگان، لرستان، فارس، گلستان، ایلام و یاسوج شناسایی شده اند.
براین اساس ۲۷ هزار مادر شناسایی شده است که از این تعداد ۲۲ هزار نفر مشمول طرح شده و به آنها ماهانه ۴۰۰ هزار تومان پرداخت می شود.
عسگریان همینطور با تکیه بر این که جدول خوراکی ها در طرح امنیت غذایی کودکان و مادران شیرده افزایش پیدا کرد، اظهار داشت: بطورمثال همان یک قلم لبنیات حجمش در این سبد افزوده شده، چون قائل بر این هستیم که مادران و کودکان بیشتر نیازمند مصرف لبنیات هستند، البته همان شیر و پنیر و ماست است که حجمش بیشتر شده؛ حجم میوجات، سبزیجات و لبنیات افزایش پیدا کرده است. در گذشته بطورمثال مجموع لبنیات، شیر، پنیر و ماست به حدودا ۵.۵ کیلو می رسید و الان به هشت کیلوگرم رسیده؛ این جدول یک جدول استاندارد است.