نقدی بر تاسیس مركز ملی روان شناسی و مشاور خانواده در برنامه هفتم تورم در دستگاه های متولی صدور مجوز و نظارت بر خدمات سلامت روان با تاسیس مرکز ملی روان شناسی

مدل کودک: مدل کودک: رئیس انجمن روان پزشکان ایران در نامه ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی بر ضرورت گسترش بودجه سلامت روان در برنامه هفتم توسعه تاکید نمود.
به گزارش مدل کودک به نقل از ایسنا، دکتر سید وحید شریعت در این نامه آورده است: همانطور که استحضار دارید سلامت روان جزء جدایی ناپذیر سلامت و رفاه شهروندان است و در برنامه ی توسعه کشورها بطور معمول در اولویت قرار می گیرد و در برنامه های توسعه قبلی ایران نیز جایگاه قابل اعتنایی داشته است. اما با بررسی برنامه ی هفتم، آشکار می شود که موضوع سلامت روان جایگاه مورد انتظار خودرا نداشته و این امر سبب نگرانی عمیق دست اندرکاران این حوزه شده است.

چنانچه اشراف دارید، سلامت روان نقشی اساسی در توسعه جوامع دارد. در جامعه ای سلامت و با نشاط حتما امور اقتصادی و صنعت نیز با سرعت بیشتر و کیفیت بهتری به حرکت درمی آید و در نتیجه آن، راندمان اقتصادی، انسجام اجتماعی و کیفیت کلی زندگی مردم بیشتر می شود. نادیده گرفتن سلامت روان می تواند منجر به نتایج منفی بی شماری چون افزایش هزینه های مراقبت های بهداشتی، کاهش راندمان نیروی کار، نرخ بالاتر تصادفات و افزایش سالهای از دست رفته عمر شود. از طرف دیگر، سلامت روان بر مناسبات اجتماعی نیز تاثیر گسترده ای دارد. جامعه ای که سلامت تر باشد حتما تلاطم های کمتری را تجربه می کند.

برنامه هفتم توسعه در ایران، در صورتیکه چندین هدف ستودنی را دربرمی گیرد، نتوانسته سلامت روان را به اندازه کافی مورد توجه قرار دهد. این حذف خصوصاً باتوجه به شیوع بیش از پیش اختلالات سلامت روان مانند اضطراب، افسردگی و سوء مصرف مواد و…. نگران کننده است. عدم توجه به سلامت روان در این برنامه می تواند مانعی جدی برای تحقق سایر اهداف مهم این برنامه باشد.

رئیس انجمن علمی روان پزشکان ایران در ادامه نامه خود به نمایندگان مجلس آورده است: با نگاهی به آمار و ارقام، می توان دریافت که کشورهای توسعه یافته تمایل دارند بخش قابل توجهی از بودجه خودرا به سلامت روان اختصاص دهند. به نحوی که بطور مثال در کشور انگلستان با جمعیتی مشابه جمعیت ایران، بودجه در نظر گرفته شده برای فقط مساله سلامت روان در سال ۲۰۲۰ برابر با ۱۲ میلیارد پوند بوده است. آمار در سایر کشورهای توسعه یافته هم مشابه است و حتی کشورهای درحال توسعه نیز از قافله عقب نمانده و سهم قابل توجهی از بودجه را به این امر اختصاص داده اند. بطور مثال کوبا مدت هاست که به سبب سیستم مراقبت های بهداشتی جامع خود که تمرکز زیادی بر سلامت روان دارد شناخته شده است. دولت کوبا اهمیت بسیار زیادی برای ارائه خدمات بهداشت روانی در دسترس برای شهروندان خود قائل است. شرح جزییات آن جهت ایجاز در اینجا نیامده و در صورت نیاز تقدیم خواهد شد. این امر مورد اتفاق اندیشمندان است که هزینه کردن در سلامت روان جامعه نوعی سرمایه گذاری در امتداد آموزش، ارتقای بهداشت روانی جامعه، رفاه اجتماعی و حتی امنیت اجتماعی است.
باتوجه به مطالب فوق الذکر، از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و به خصوص اعضای کمیسیون تلفیق درخواست می شود توجه ویژه ای به مقوله سلامت روان جامعه در برنامه هفتم توسعه و تامین منابع لازم برای اجرای این امر مهم ملی را داشته باشند تا در افق برنامه ی هفتم، به فضل الهی شاهد ارتقای سلامت روان در کشورمان باشیم.
انجمن علمی روان پزشکان ایران اعلام آمادگی می کند تا در صورت صلاحدید آن نهاد قانونگذار پیشنهادات وثیقی در این خصوص ارائه کند.
باتوجه به اضطرار مساله، ما خواهان تاکید جدی تر بر متولی گری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در امر سلامت روان و حذف دخالت نهادهای موازی و دستگاه های غیرتخصصی هستیم. متاسفانه با وجود تصریح بند الف ماده ۷۰ برنامه ی هفتم درباب تاکید بر انجام امور سیاستگذاری های اجرائی، برنامه ریزی های راهبردی، ارزشیابی و نظارت فقط در وزارت بهداشت، در ماده ی الحاقی۳-۷ شاهدیم که پیشنهادی با عنوان تاسیس مرکز ملی روان شناسی و مشاور خانواده مطرح گردیده است. این امر با ماده ی مذکور و با قوانین گوناگون کشور در تضاد بوده، منجر به ایجاد تورم در دستگاه های متولی صدور مجوز و نظارت بر خدمات سلامت روان می شود، در وضعیتی که اکنون هم با فربهی این مجاری و دستگاهها روبرو می باشیم.

شریعت در آخر تاکید کرده است: سلامت روان مساوی نبود اختلال روان پزشکی یا کاهش لطمه های اجتماعی نیست. بدین جهت غیر از مواد موجود در بخش های مربوط به سلامت اجتماعی، تکلیف دولت به اختصاص سرانه ای معین در بودجه سالیانه جهت ارتقای خدمات سلامت روان جامعه نگر، و به زیستی روانی لازم و کارگشا خواهد بود.

منبع: مدل کودک