نگرانی درمانگران اعتیاد از بخشنامه های جدید نشت متادون در بازار

مدل کودک: مدل کودک: مدتی پیش وزارت بهداشت درحالی از ابلاغ دو دستورالعمل جدید در عرصه درمان اعتیاد و تغییر نام مراکز درمان از (MMT) به (SUD) آگاهی داد که ستاد مبارزه با مواد مخدر به سبب وجود اشکالاتی بر لزوم بازنگری این دستورالعمل تاکید کرده بود و وزارت بهداشت بدین منظور فرصتی یکماهه از ستاد خواسته بود ولی حالا رییس کانون سراسری انجمن های صنفی مراکز سرپایی درمان اعتیاد ضمن اشاره به مخالفت درمانگران اعتیاد با بخشنامه ها نسبت به نشت متادون به بازار و افزایش تعداد مراکز درمان اعتیاد ابراز نگرانی می کند.
به گزارش مدل کودک به نقل از ایسنا، ابتدای امسال بود که دکتر سعید کریمی- معاون درمان وزارت بهداشت، درباره ی وضعیت توزیع داروی متادون در مراکز MMT و همین طور تعیین روش های جدید درمان و ترک اعتیاد، اظهار داشته بود: «در گذشته به مراکز درمان اعتیاد MMT ( MAITANANC THARPY METHADON) می گفتند، نام گذاری این مراکز به صورتی بود که گویا وظیفه این مراکز تنها این است که بصورت مداوم متادون تجویز کنند. این درحالی است که ماموریت این مراکز فراتر از این بوده و باید به سمتی روند که برخی از مبتلایان به اعتیاد را ترک دهند. البته برای برخی از معتادان نیز کاهش خطر وجود دارد، اما بسته خدماتی شان متنوع بوده و داروهایی که دارند، فقط متادون نیست، بلکه انواع و اقسام داروست. بدین سبب نام این مراکز از MMT به SUD که مخفف عبارت (Substance Use Disorder) است، تغییر یافت.
وی با اشاره به وجود حدود ۸۰۰۰ مرکز ترک اعتیاد در کشور، بیان کرده بود: ۲۰ سال است که این مراکز کار می کنند و تغییر آنچنانی در آنها نبوده است. بر این اساس طبق تصمیمات ستاد ملی مبارزه با مواد مخدر، وزارت بهداشت وظیفه داشت تمام دستورالعمل های این مراکز را بازنگری کند که این اقدام انجام شد. دو دستورالعمل که یکی برای مراکز و یکی درباره ی نحوه درمان و روش های جدید درمان است، ابلاغ و در معاونت درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر مطرح و اقدامات مربوط به آن انجام شده است. پس از بررسی و جمع آوری نظرات همه اعضا، بوسیله ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز ابلاغ و نهایی می شود.
بعد از آن اما، مجید قربانی- مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اینکه در تایید بخشنامه و دستورالعمل ابلاغی وزارت بهداشت اختلاف نظر وجود دارد، به ایسنا اظهار داشت: اگر مقرر است هر تغییری در حوزه اسناد مربوط به درمان اعتیاد در کشور ایجاد شود، باید توسط ستاد به عنوان دستگاه بالادستی که وظیفه نظارت، هماهنگی و سیاستگذاری را دارد به تصویب برسد. در این تغییر نام مراکز درمان اعتیاد می خواهند بگویند تمرکز ما فقط بر روی دارو نیست. هم اکنون هم در مراکز درمان با داروهای آگونیست پزشک، روانشناس بالینی و پرستار و مددکار و خدمات آموزش به خانواده وجود دارد اما آن چه که از سمت وزارت بهداشت ابلاغ گردیده، تمرکز بیشتری بر خدمات روانشناختی دارد و این اقدام مطلوبی است.
وی افزوده بود: هرچند معتقدیم به اقتضای شرایط و روش های درمانی جدید، هر چند سال یکبار باید بخشنامه ها و دستورالعمل ها بازبینی و به روزرسانی شوند، اما همکاران حوزه معاونت درمان وزارت بهداشت نه فقط مصوبه کمیته درمان بلکه، مصوبه بالادستی جلسات ستاد مبارزه با مواد مخدر را هم نداشته اند. کارگروه و مصوبه بالادستی چه در کمیته درمان و چه در جلسات ستاد مبارزه با موادمخدر که بالادست ترین دستگاه سیاست گذاری در این حوزه می باشد، وجود نداشته است.
مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر صراحتا این شیوه ابلاغ بخشنامه اجرائی را مخالف اسناد بالادستی ستاد اعلام و بیان کرده بود: هرگونه ابلاغ یا تدوین یا هر برنامه ای ابتدا باید در کمیته درمان مطرح و سپس توسط ستاد مبارزه با مواد مخدر به تصویب برسد و ستاد طی چند مکاتبه اهمیت این مساله را اعلام نموده است.
قربانی همین طور در شهریورماه نیز در مصاحبه ای دیگر در این زمینه به ایسنا اظهار داشت که در نشست کمیته درمان کاهش لطمه و حمایت های اجتماعی که در وزارت بهداشت برگزار می شود، دستورالعمل تاسیس و نگهداری مراکز درمان مورد بررسی قرار گرفت و مصوب شد که دستورالعمل تاسیس و بهره برداری مراکز درمان سرپایی به همراه اصلاحات برای ستاد مبارزه با مواد مخدر ارسال شود تا ستاد ضمن مطابقت دستورالعمل با اسناد بالادستی و در صورت عدم وجود مغایرت با اسناد، آنرا برای دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر یا برای طرح جلسه ستاد جهت ابلاغ ارسال نماید. یکی از اشکالات دستورالعمل این بود که باید این روند را طی می کرد تا در کمیته تصویب و برای ستاد ارسال شود و در صورت نداشتن مغایرت با بخشنامه اجرائی، برای دبیرکل یا طرح در جلسه ستاد جهت ابلاغ ارسال شود. البته دستورالعمل یاد شده دارای برخی اشکالات محتوایی نیز بود؛ جزئیات این اصلاحات در آخرین جلسه کمیته درمان، کاهش لطمه و حمایت های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت و مصوب شد تا این اصلاحات اعمال شود.
بنابر گفته مدیرکل درمان و حمایت های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر، در امتداد اصلاحات انجام گرفته مقرر می باشد دستورالعمل مذکور به تایید و امضای سه دستگاه وزارت رفاه و تامین اجتماعی، وزارت بهداشت و دبیرخانه ستاد برسد.
قربانی در همان زمان اعلام نمود که هنوز نسخه اصلاح شده نهایی برای ستاد مبارزه با مواد مخدر ارسال نشده است و در همین راستا وزارت بهداشت برای اعمال آخرین تغییرات یک ماه فرصت خواسته است. پس از آن که این اصلاحات برای اداره کل درمان ستاد ارسال شود، آنرا به دفتر حقوقی ارسال می نماییم تا با اسناد بالادستی مطابقت داده شود.
با این تفاسیر اما، روز گذشته برخی از درمانگران اعتیاد با حضور در مقابل وزارت بهداشت خواهان اصلاح بخشنامه های ابلاغی وزارت بهداشت شدند. علی غلامی- رییس کانون سراسری انجمن های صنفی مراکز سرپایی درمان اعتیاد کشور، در گفت و گو با ایسنا از تغییر بخشنامه ها از طرف وزارت بهداشت و حذف سامانه ثبت اطلاعات بیماران و مراکز درمان اعتیاد طی پنج ماه اخیر انتقاد نمود و ابلاغ بخشنامه تاسیس و بهره برداری درمان اعتیاد توسط این وزارتخانه را نیز قانونی نخواند و اظهار داشت: طبق قانون، این بخشنامه ها باید با تایید سه وزارتخانه بهداشت، وزارت رفاه و وزارت کشور تدوین و توسط دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر ابلاغ شود.
به گفته ی ایشان، در بخشنامه ابلاغی وزارت بهداشت به عرضه داروهای آگونیست توسط داروخانه ها، تغییر نام مراکز به SUD و صدور مجوز مراکز جدید درمان اعتیاد اشاره شده است.
غلامی با اشاره به دلیل مخالفت درمانگران اعتیاد با بخشنامه مذکور تصریح می کند: سالهاست مراکز درمان اعتیاد تحت عنوان مرکز درمان سوء مصرف مواد با ارائه ۹ نوع خدمت مختلف همچون MMT، DMT، OMT، خانواده درمانی، سم زدایی، گروه درمانی و… در سطح کشور فعالیت می نمایند و این درحالیست که معاونت درمان گمان می کند مراکز درمان اعتیاد تنها در حوزه متادون درمانی یا همان MMT فعالیت می نمایند و از همین رو وزارت بهداشت بدون نظر کارشناسان و درمانگران اعتیاد، تصمیم به تغییر نام و تاسیس مراکز (SUD) گرفته است.
وی اضافه می کند که در پی این بخشنامه و تاسیس مراکز موسوم به SUD ؛ ۲۳ هزار نفر پشت صف برای دریافت صدور مجوز این مراکز هستند. بر طبق آمارها بین ۲ میلیون و ۸۰۰ تا ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار معتاد در کشور وجود دارد و همین میزان مراکز برای درمان اعتیاد در کشور کافی است.
رییس کانون سراسری انجمن های صنفی مراکز سرپایی درمان اعتیاد کشور، این را هم می گوید که تولید متادون بیش از نیاز مراکز و نبود بیمار واقعی، نشت به بازار و تخریب عملکرد مراکز را در پی خواهد داشت.
علیرغم این اظهارات و بدنبال ابلاغ دو دستورالعمل جدید در عرصه درمان اعتیاد و تغییر نام مراکز درمان اعتیاد از (MMT) به (SUD) توسط وزارت بهداشت، ستاد مبارزه با مواد مخدر که مدتی پیش به عنوان دستگاه بالادستی در عرصه مبارزه با مواد مخدر، بر لزوم بازنگری این دستورالعمل تاکید کرده بود و از طرف دیگر با عنایت به این که وزارت بهداشت برای اعمال آخرین تغییرات و اصلاحات، از ستاد مواد مخدر یک ماه فرصت خواسته بود، خبرنگار ایسنا از ستاد مبارزه با مواد مخدر پیگیر آخرین وضعیت امر مذکور شد، اما تا زمان ارسال این گزارش پاسخی دریافت نکرد؛ پس این خبرگزاری آماده انتشار نظرات مسئولان و کارشناسان ستاد در این خصوص است.

منبع: modelkids.ir