محققان پژوهشكده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی بررسی كردند؛ ایرانیان خودشان را سالم و شاد می دانند؟

محققان پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی با بررسی نزدیک به ۲۰ هزار ایرانی، ارزیابی افراد را از میزان سلامتی خودشان و ارتباط آن با میزان شادی بررسی کردند و دریافتند که تأثیر خودارزیابی سلامت، حتی از متغیرهایی مانند شرایط اقتصادی و اجتماعی هم بیشتر است.

به گزارش مدل کودک به نقل از ایسنا، سلامتی یکی از مهم ترین عواملی است که بر شادی تأثیر می گذارد. سازمان بهداشت جهانی تاکید می کند که شادی یک عامل اساسی در مفهوم سلامت و یکی از مؤلفه های اصلی رضایت از زندگی است. افرادی که خویش را شاد می دانند نسبت به افرادی که خودشان را ناراحت می دانند، از سلامت جسمانی بهتری برخوردار می باشند.

بر اساس گزارش جهانی شادی (مربوط به سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹)، بیشترین امتیاز شادی در ارتباط با کشور فنلاند و کم ترین امتیاز شادی در ارتباط با افغانستان است. جمهوری اسلامی ایران هم در میان ۱۵۳ کشور در رتبه ۱۱۸ از نظر شادی قرار دارد. امتیاز شادی در ایران از بعضی از کشورهای منطقه مدیترانه شرقی (EMRO) مانند عربستان سعودی، پاکستان و مراکش پایین تر است و از برخی کشورها مانند اردن، تونس و مصر، بالاتر است.

با وجود اینکه سلامت و شادی با یکدیگر مرتبط هستند، ولی ارتباط بین وضعیت سلامتی و شادی به نحوه اندازه گیری سلامت هم بستگی دارد. میزان سلامت افراد را میتوان هم با معاینات پزشکی بررسی کرد و هم میتوان ارزیابی افراد از سلامت خودشان را بعنوان معیار قرار داد. در یک مطالعه عنوان شده است که رابطه بین شادی و ارزیابی افراد از سلامت خودشان، قویتر از ارتباط بین شادی و معاینات پزشکی است و میتوان اظهار داشت که خودارزیابی افراد از سلامتی شان، یک معیار قابل اعتماد است.

اگرچه که مطالعات گوناگونی در مورد شادی انجام شده است، به نظر می آید که رابطه شادی و سلامت نادیده گرفته شده است و در ایران بر خلاف سایر کشورها، مطالعه ملی در زمینه این ارتباط انجام نشده است. بنابراین محققان پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی، با انجام یک مطالعه به بررسی رابطه شادی و سلامت در ایران پرداختند.

این مطالعه به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۸ (۲۰۲۰ میلادی) بر روی ۱۹ هزار و ۴۹۹ بزرگسال ۱۸ تا ۶۵ ساله در ایران انجام شد. پژوهشگران برای جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه اطلاعات جمعیت شناختی (سن، جنسیت، تحصیلات و…) را جمع آوری کردند. همینطور از پرسش نامه استاندارد «شادکامی آکسفورد» و خودارزیابی سلامت جهت بررسی میزان شادی و سلامتی افراد استفاده کردند. داده های به دست آمده با استفاده از روش های آماری مورد تحلیل قرار گرفت.

به گفته پژوهشگران این مطالعه، این پژوهش، نخستین مطالعه ملی ایرانی است که به بررسی رابطه بین شادی و خودارزیابی سلامت در بین جمعیت بزرگسال ایرانی می پردازد. ایران کشوری است که در منطقه درگیری قرار دارد و با چالش های گوناگونی مانند تحریم های اقتصادی مواجه می باشد.

میانگین سنی شرکت کنندگان این مطالعه حدود ۳۶ سال بود و بررسی ها نشان داد که میانگین نمره شادکامی افراد حدود ۴.۱ از ۶ و میانگین خودارزیابی سلامت افراد هم حدود ۳.۶ از ۵ است. همینطور این یافته ها نشان داد که عواملی مانند وضعیت سلامت بسیار ضعیف، وضعیت درآمد ضعیف یا بسیار ضعیف، بیکاری، قرار داشتن در سنین ۲۵ تا ۳۴ سال و تعداد سالهای تحصیل (۱۰ تا ۱۲ سال تحصیل) عوامل مؤثر در شادکامی کمتر هستند.

داده های به دست آمده در این مطالعه تأیید می کند که شادی تا حد زیادی با سلامت و برخی عوامل اجتماعی-اقتصادی در رابطه با درآمد و اشتغال مرتبط می باشد. در این مطالعه عنوان شد که وضعیت اشتغال و درآمد به صورت مستقل بر شادکامی تاثیر دارند. افراد بیکار نارضایتی بیشتری نسبت به افراد شاغل دارند و افرادی که سطح درآمد پایین تری را گزارش کردند، نسبت به افرادی که درآمد بالاتری داشتند، بیشتر ناراضی بودند. ازاین رو سیاست هایی با هدف افزایش اشتغال و کاهش اختلاف درآمد، امکان دارد سبب افزایش شادی در افراد شود.

یافته های این تحقیق نشان داده است افرادی که وضعیت سلامت پایین تری را گزارش کرده اند و به بیان دیگر، میزان سلامتی خویش را کم تر ارزیابی می کنند، حتی بعد از کنترل عوامل مختلف جمعیت شناختی و عوامل اجتماعی اقتصادی، احتمال بیشتری دارد که ناراحتی خویش را گزارش کنند. این یافته با مطالعات قبلی هم مطابقت دارد، چون که در مطالعات قبلی هم عنوان شده که خودارزیابی افراد از سلامتی شان، تعیین کننده مهمی در میزان شادی است و بسیار مهم تر از عوامل دیگر جمعیتی و اقتصادی می باشد.

پژوهشگران این مطالعه می گویند اینکه این مطالعه در سال ۲۰۲۰ انجام شد و علیرغم این که سال ۲۰۲۰ با همه گیری کووید-۱۹ مصادف بود و این مورد می توانست بعنوان یک عامل تهدیدکننده سلامت، بر میزان شادی افراد تأثیر بگذارد، ولی داده های این مطالعه قبل از شروع همه گیری در ایران جمع آوری شده است.

به طور کل نتایج این تحقیق نشان داد که ارزیابی افراد از میزان سلامتی خودشان، مهم ترین عاملی است که حتی بعد از تعدیل متغیرهای اجتماعی-اقتصادی مانند سن، درآمد، اشتغال و تحصیلات بر شادکامی تاثیر می گذارد و در واقع بهبود سلامت جمعیت، امکان دارد اقدام مؤثری برای بهبود شادی در بین ایرانی ها باشد.

در انجام این تحقیق سمیرا محمدی، محمود طاووسی، علی اصغر حائری مهریزی، فاطمه نقی زاده موغاری و علی منتظری؛ محققان پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته های این مطالعه، فروردین ماه سالجاری به صورت مقاله علمی با عنوان «رابطه بین شادی و خودارزیابی سلامت: مطالعه مبتنی بر جمعیت بر روی ۱۹ هزار و ۴۹۹ بزرگسال ایرانی» در ژورنال PLOS ONE انتشار یافته است.

منبع: modelkids.ir