مدل كودك: چیزی نمانده كه بشود دو ماه! دو ماه از نخستین روزی كه قرنطینه یا فاصله گذاری اجتماعی در كشورمان جدی شد و ما باید در خانه می ماندیم. دو ماه بدون دیدن عزیزانمان، بدون تفریحات اجتماعی، لذت ورزش در فضای عمومی و خیلی چیزهای دیگر.
شاید اولش این خانه نشینی ناخواسته خیلی برایمان دشوار بود اما كم كم یاد گرفتیم در خانه هایمان متفاوت زندگی نماییم. مثلا اینكه بیشتر برای آشپزی كردن وقت بگذاریم، در خانه هایمان ورزش نماییم، در كنار خانواده فیلم ببینیم و دست كم تلاش نماییم این روزهایی را كه در خواب هم نمی دیدیمشان، طی نماییم.
اما موضوع اینجاست كه دو ماه، زمان بسیار مناسبی برای خرق عادت های زندگی است و اصلا بعید نیست كه تغییر رفتار و عاداتی كه در این دو ماه داشتیم در ما تداوم پیدا كند و در خلق و خویمان تثبیت شود. «ترندهای» جهانی می گویند كه ما در این مدت نه چندان كوتاه تغییراتی در سبك زندگی مان داشته ایم كه البته لزوما همه این تغییرات هم مثبت نبوده اند.
«آشپزی در خانه» یكی از ترندهای این روزها بود. خیلی ها برای داشتن غذایی سالم و خیلی ها هم فقط برای سرگرمی دست به نانوایی، قنادی و آشپزی زدند. مصرف كیك، شیرینی، پیتزا و انواع اسنك ها در خیلی از خانواده ها بالا رفت. تا جایی كه یكی از مسئولان یك شركت صنایع غذایی بزرگ در توییتی به كنایه نوشت: «اتفاقی افتاده اینقدر پیتزا می خورید؟ با آنكه فروشمون در فست فودها صفر شده، انقدر فروش در فروشگاه ها زیاد شده كه مجموع فروش پنیر پیتزا در تاریخ شركت بی سابقه بوده و توان تولید به اندازه درخواست ها نداریم.»
فارغ از جنبه تبلیغاتی این نوشته اما نمی توان منكر تغییرات تغذیه مردم در این مدت شد.
دكتر عزیزالله زرگران – عضو هیئت علمی انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی كشور – در تحلیل این مساله می گوید: «تغییر رفتار مردم در زمینه غذا در دوران قرنطینه باید در دو وجه بررسی شود كه یكی تغذیه مردم در منازل و دیگری رفتار مسئولان صنعت غذا شمرده می شود و اینكه آیا این تغییر رفتار تداوم خواهد داشت یا خیر. این تغییرات در درجه اول در مصرف آرد برای ما محسوس بوده؛ چونكه تناسب نسبت عرضه آرد به كارخانجات و نانوایی ها تغییر كرده است.»
او ادامه می دهد: «ما در كشوری زندگی می نماییم كه از نظر تغذیه، «چاقی افزا» شمرده می شود و عدم فعالیت بدنی هم این مساله را تشدید می كند. البته یك پژوهش نشان میدهد كه طی ۳۰ سال قبل میانگین كالری دریافتی بشر ۵۰۰ كالری افزایش داشته است. حالا چرا این اتفاق افتاده؟ عامل اول، افزایش سهم صنعت غذا در سفره خانواده هاست كه در كشورهای در حال توسعه كاملا محسوس است. برای مثال شما چند سال پیش سالاد الویه را از سوپرماركت خریداری نمی كردید و باید در خانه آنرا درست می كردید اما طی سال های اخیر، صنعت غذا خیلی از مواد غذایی را به صورت آماده و نیمه آماده در اختیار ما قرار داده است.»
آقای زرگران معتقد است: «مردم كشور ما حدود دو ماه به سبب شیوع ویروس كرونا در قرنطینه بوده اند و اساسا در این مدت یكی از مهم ترین سرگرمی های آنها مربوط به غذا بوده است. در خیلی از كشورها مردم در قرنطینه از سیستم «دلیوری» استفاده می نمایند و غذا را در منزل تحویل می گیرند اما مشاهدات در كشور ما نشان میدهد كه مردم در این مدت دوست داشته اند خودشان در خانه آشپزی كنند. در شبكه های اجتماعی هم شاهد به اشتراك گذاشتن تصاویری از پخت نان در منازل بوده ایم و آنقدر كه مردم از آشپزی هایشان تصویر منتشر نمودند از ورزش كردنشان تصویری به اشتراك نگذاشتند. حالا این سبك زندگی در چه شرایطی می تواند خطرناك باشد؟ اینكه مردم از مصرف روزانه نمك، قند و چربی در رژیم غذایی شان آگاه نباشند.»
او به جهت اینكه مردم در این مدت انتخاب بهتری درباره تغذیه خود داشته باشند، تاكید می كند: «از مردم تقاضا دارم كه زمان خرید محصولات غذایی به نشانگرهای رنگی روی بسته بندی دقت داشته باشند. یعنی هم ارزش غذایی را بسنجند و هم عوامل خطر مثل نمك و چربی را در نظر بگیرند. در این روزها كه خرید اینترنتی بسیار گسترش پیدا كرده و اپلیكیشن های مختلف در حال خدمات رسانی هستند، مردم از اطلاعاتی كه درباره غذا ارائه می شود، حتما استفاده كنند. یكی از نگرانی های دیگر ما مصرف نمك مردم است. آماری داریم كه نشان میدهد ۴۰ درصد نمك در اختیار صنعت غذاست و ۶۰ درصد نمك مصرفی را مردم خودشان اضافه می كنند.»
بعد از شیوع ویروس كرونا خرید میوه و سبزی كاهش پیدا كرد و مردم اهتمام كردند سفارش ها را درباره عدم خام خواری رعایت نمایند. زرگران در این زمینه هم توضیح می دهد: «این موضوع در امتداد سفارش های احتیاطی پزشكان است. درباره انتقال ویروس كرونا از غذا گزارش مشخص و دقیقی وجود ندارد مگر در مواقع خاص و تماس مستقیم شخص مبتلا به ماده غذایی كه اینها فقط سفارش های پیشگیرانه است.»
عزیزاله زرگران
منبع: مدل كودك