مدل كودك: ایسنا/قزوین این روزها كه خواستگاری ها به شیوه نوینی انجام می شود، عده ای هنوز هم سنتی عمل می كنند و مادرانشان برایشان به خواستگاری می روند در این میان دختران جوان، تحصیل كرده و كارمندی كه قصد ازدواج به شیوه سنتی دارند با پدیده جدیدی روبه رو هستند، خواستگاران از شغل و دارایی دختر می پرسند و همین مسئله موجب به تأخیر افتادن ازدواج آنها شده است.
تلفن مریم زنگ می خورد شماره ناشناس است، آن طرف خط صدای رسای خانمی به گوش می رسد كه می گوید «شماره شما را خانم محمدی به بنده دادند، برای پسرم دنبال همسر مناسبی می گردم» یك دقیقه ای به صورت گذرا سؤالات شخصی درباب وضع ظاهری و محل سكونت و تعداد خواهر و برادرهایش می پرسد، پس از چندثانیه ای سكوت، با تردید می گوید: شما كارمند كدام اداره هستید؟ مریم توضیح می دهد، قراردادتان به چه صورت است؟ اما در پاسخ صدای بوق ممتد به گوشش می رسد.
مریم ۲۹ ساله، دارای مدرك كارشناسی ارشد و كارمند یك اداره دولتی است كه هنوز نتوانسته همسری با ملاك های مدنظرش انتخاب نماید، وی در این خصوص به ایسنا می گوید: انگار بقالی است، طرف زنگ میزند خانه دختر می گوید دخترتان كارمند است؟ پس از شنیدن پاسخ منفی، خداحافظی می كند؛ به این ها هم می شود گفت مرد؟! دوره زمانهٔ عجیبی شده است پسرها دنبال این هستند كه همسر آینده شان كارمند و پولدار باشد، اصلاً فكر نمی كنند كه آیا این دختر می تواند زن زندگی باشد.
وی تاكید می كند: از پنج نفری كه تماس می گیرند حداقل چهار نفرشان به دنبال دختر كارمند هستند و بیشتر از این كه در مورد خصوصیات اخلاقی و شرایطم سؤال بپرسند در مورد حقوق و مزایا می پرسند، حتی یك دفعه به دروغ گفتم كه قراردادی هستم و خواستگاری به هم خورد.
سمیه ۳۲ ساله نیز همین مشكل را دارد و معتقد است: برای ما كه شاغل هستیم و منبع درآمد داریم ازدواج به یك معضل تبدیل گشته است، با اشاره به این مساله به ایسنا می گوید: آیا من باید خرج خانواده و زندگی را بدهم؟ درحالی كه پسرشان كاری ندارد و به قول خودشان شغلش آزاد است، تماس می گیرند و از من در مورد میزان حقوقم می پرسند و اینكه پس از ازدواج چقدر حقوقم را خرج زندگی می كنم، من كه عصبانی می شوم و اغلب می گویم پس از ازدواج دیگر كار نمی كنم و ترجیح می دهم خانه دار باشم آن لحظه واكنش ها دیدنی می شود و با بهانه های بی مورد مراسم را ختم می كنند و می روند.
فرانك ۲۵ ساله كه در یك موسسه خصوصی مشغول به كار است نیز به ایسنا می گوید: برخی می خواهند عروسی پیدا كنند كه هم شاغل باشد و هم هنرمند، البته آدم هرچقدر مهارت داشته باشد به نفع خودش است اما اینكه مادر پسر می خواهد دختر شاغل باشد درعین حال هنرمند هم باشد بحث دیگری است.
وی تاكید می كند: اگر آنها پرتوقع هستند پس ما هم باید پرتوقع شویم و حالشان را بگیریم، گاهی به مادرم می گویم اگر این سؤال ها را پرسیدند شما هم بگو پسرتان چه امتیازی دارد چقدر پول پس انداز دارد؟ این سال ها مجرد بوده چقدر پول ذخیره كرده است، خانه و ماشین دارد یا نه؟ نمی گردد كه فقط به فكر پول باشند.
فرشته ۳۴ ساله نیز به ایسنا می گوید: اغلب دختران باوجوداینكه شاغلند، آشپزی و خانه داری را بلد هستند اما مادر شوهرها طمع دارند، هر دختری یك دكمه دوختن را بلد است اما این ها آشپز، خیاط و كدبانوی حرفه ای می خواهند كه به خانه برسد و درعین حال كارمند باشد، به نظر من كه در این دوره زمانه همه دستگاه پول سازی می خواهند نه عروس هنرمند؛ این را از خواستگارهای زیادی كه داشتم می گویم، البته بنا بر این تابحال مجرد ماندم.
مرد به تنهایی از عهده مخارج زندگی برنمی آید
خاطره ۲۹ ساله اما این نوع سؤال در خواستگاری را تأیید می كند و به ایسنا می گوید: به دنبال دختر كارمند بودن رفتن بیشتر به خاطر شرایط بد اقتصادی هست، در این شرایط اقتصادی كسی نمی خواهد یك نان خور اضافه كند بلكه همه به دنبال این هستند كه شریكی بیاید تا باهم از پس خرج های روزانه بربیایند.
وی تاكید می كند: زندگی خرج دارد و مشكلات اقتصادی اجازه نمی دهد مرد به تنهایی از عهده زندگی بربیاید، دختر شاغل بیشتر قدر پول رو می داند چونكه خودش برای به دست آوردنش زحمت كشیده است، توقعات دختر شاغل از مردش در همه زمینه ها معقول تر و منطقی تر هست و كمتر اسیر روزمرگی زندگی و افسردگی می شود پس نباید همواره به چشم بد به این موضع نگاه نماییم.
خاطره عنوان می كند: البته یكی از همكاران من خواستگاری داشت كه به شدت پیگیر بود و خودرا عاشق نشان می داد و مادرش می گفت «خوشبختی و درك متقابل یكدیگر مهم ترین عامل دوام یك زندگی است و از طرف دیگر هم شما كارمند هستید و ازنظر مادی هم گرفتار مشكل نمی شوید» اما پس از ازدواج همسرش كارت بانكی اش را گرفته بود و خرج خانه را به زور می داد و زندگی ناموفقی داشتند، این ها آدم را می ترساند.
ملیكا ۲۵ ساله نیز به ایسنا می گوید: من كارمند هستم در جلسات خواستگاری همان اول می گویم كه دوست ندارم معیار شغل و حقوقم باشد، اما گاهی می شنوم كه می گویند شغلت معیار هست ولی كم، مهم خودت و خانواده ات هستی، عده ای هم می گویند دوست ندارم بدون مشورت با من حقوقت را جایی خرج كنی و ما مقرر است شریك زندگی باشیم، من دوست ندارم همسرم بخواهد روی حقوقم حساب كند.
وی تاكید می كند: من دختری مجرد ۲۵ ساله و كارمند هستم، با عنایت به موقعیتی كه دارم خواستگاران زیادی هم داشتم؛ ولی نمی دانم چرا بعضی وقت ها در جلسه خواستگاری وقتی می گویم كه اگر من یك روزی مجبور شوم انصراف بدهم از شغلم یا بهر دلیلی نخواهم درآمدم را به تو بدهم، چه كار می كنی؟ آقایان عكس العمل منفی نشان می دهند.
ملیكا خاطرنشان می كند: حتی یك دفعه به یكی از خواستگاران گفتم اگر من بخواهم ماهی چند دست لباس بخرم نظرت چیست؟ ناراحت شد، البته بعدش گفت پول خودتان است؛ اشتباه نشود من نمی خواهم پولم را برای خودم خرج كنم؛ چون من این اخلاق را دوست ندارم. به نظر من اگر زن كارمند مقرر است پول خودرا برای خودش خرج كند، پس شوهر كردن برای چیست؟ درنتیجه اگر دختر شاغل بخواهد درزمینهٔ ازدواج به مشكل نخورد قاعدتاً باید چنین اطمینانی را به همسر آینده اش بدهد كه درآمدش را صرف هزینه های زندگی خواهدنمود اما پرسیدن این سؤال در جلسات اولیه درست نیست و حس بدی را منتقل می كند.
طبق شرع و عرف مسائل اقتصادی و مالی بر عهده مرد است
حجت الاسلام والمسلمین علیرضا عباسی مسئول موسسه انشاء و مشاور خانواده در گفت و گو با ایسنا این نوع برخورد را دور از ذهن می داند و می گوید: طبق شرع و عرف مسائل اقتصادی و مالی بر عهده مرد است، این مسئله ریشه ای تكوینی و روانشناسی دارد، همانطور كه در فرهنگ و سبك زندگی ایرانی و اسلامی مشاهده می نماییم آقا به خواستگاری می رود، مهریه را مشخص می كند و نفقه را بر عهده می گیرد، درواقع مرد رئیس اقتصادی خانواده است.
وی تصریح می كند: نفقه در اسلام بر عهده مرد است و همه این ها دلیلهای عقلی، روانشناسی، تكوینی و عقلایی دارد، با عنایت به این رویكرد، آقایی كه می رود خواستگاری از چیزی سؤال می كند كه ازلحاظ عقلانی این مسئله به دوش خانم نیست و وظیفه خودش است، بدین سبب اصل مسئله و این انتظار و سؤال نا به جا است.
اسلام با شغل داشتن زن مخالف نیست
عباسی تاكید می كند: بااینكه اقتصاد خانواده بر عهده زن نیست بااین حال اسلام باكار كردن زن، شغل داشتن و منبع اقتصاد داشتن زن مخالف نیست، در خیلی از شرایط زن مجبور به معاش می شود و نباید از آن غفلت كرد اما نباید انتظار كار اقتصادی از زن داشت.
وی عنوان می كند: یك زمان خانمی به كارش علاقه دارد و منعی وجود ندارد، اما خواستگاری با این رویكرد كه زن باید اقتصاد خانواده را بر عهده بگیرد غلط است و تبعات مختلفی دارد، اگر پرونده هایی مشكلات زناشویی را بررسی نماییم یكی از مواردی كه منجر به اختلافات خانوادگی می شود همین است كه آقا انتظار اقتصادی از خانم دارد و در بعضی موارد زن به سبب كار كردن در بیرون از منزل و خستگی به وظایف خانوادگی اش نمی رسد.
این مشاور خانواده یادآور می شود: زمانی كه زن خودش راضی است و دوست دارد شغل داشته باشد باید به آن احترام گذاشت، انتظار اقتصادی داشتن از خانم غیر عقلایی است و ریشه در فرهنگ غرب دارد، طبق تحقیقات انجام شده زنان غرب نیز به خانه برگشتند و ترجیح می دهند به وظایف خانوادگی خود برسند.
وی بیان می كند: به هر حال پرسیدن سؤال در مورد اقتصاد و حقوق و مزایای دختر هیچ جایگاهی ندارد، این سؤال هر طور كه مطرح شود مثل دم خروس است و كار را خراب می كند، تصور كنید آقایی به خواستگاری خانم برود درحالی كه مسائل اقتصادی به عهده مرد است همان اول می خواهد چندوچون شغلی را بسنجد كه این نخستین ضربه رابطه عاطفی است.
عباسی خاطرنشان می كند: در فرهنگ عمومی باید به صورت ویژه به این مسئله پرداخت، مادران وقتی برای پسران خود به دنبال همسر مناسب می گردند باید توجه داشته باشند كه مسائل اقتصادی به عهده پسر است و نباید به دنبال حقوق و مزایای دختر باشند.
وی اشاره كرد: بااینكه در ظاهر همه معتقد هستند كه سؤال پرسیدن از حقوق دختر غلط است اما در عمل بسیاری به آن اهتمام می ورزند، زمانی كه خواستگار از حقوق و شغل دختر می پرسند دختران باید توجه نمایند كه این مسئله كجای ذهن آقا است، آیا ۵۰ درصد به شاغل بودن خانم توجه كرده و ۵۰ درصد معیارهای دیگر است؟ این مسئله نباید بیش تر از ۳۰ درصد ذهن آقا را درگیر كرده باشد درواقع اگر خواستگار صرفاً به خاطر شاغل بودن خانم آمده است این ازدواج مناسب نمی باشد.
خواستگاری از دختر رسومی دارد كه باید به آن احترام گذاشت
این مشاور خانواده تاكید می كند: برای داشتن زندگی محكم معیارهای مختلفی وجود دارد كه باید بررسی شود اگر تمام معیار شغل خانم باشد بطور قطع در صورت عزل از شغل زندگی از هم پاشیده می شود بدین سبب باید معیارهای مناسبی جهت زندگی در نظر گرفت.
وی یادآور می شود: اگر مرد شغل و حقوق زن برایش مهم باشد تبعات زیادی در بردارد كه مهم ترین تبعیت این مسئله مسئولیت گریزی مرد است و اغلب فشار اقتصادی روی دوش خانم است، زن اگر در خانواده خرج كند چیزی دستش را نمی گیرد اما می تواند در خرید خانه و ماشین كمك نماید.
عباسی عنوان می كند: اگر آقایی كه به خواستگاری می آید فرهیخته باشد، می گوید اگر خانم پولی را دربیاورد برای خودش خرج كند و مسئولیت مالی به عهده بنده است، این مورد به معیارهای اسلامی نزدیك است، اگر گفته می شود زن سركار نرود به جهت زندگی و فرزند است.
وی خاطرنشان می كند: در فرهنگ عمومی و سبك زندگی اسلامی ایران این نوع خواستگاری جایی ندارد، متأسفانه این مسئله در جامعه ما دارد به فرهنگ جامعه تبدیل می شود و باید با آن مقابله نمود، نیاز است كه به صورت نرم ورود پیدا نماییم در این میان خواندن كتاب حقوق زن در اسلام شهید مطهری به جوانب روانشناسی، نفقه، شغل زن، خواستگاری و مهریه پرداخته است، سفارش می شود.
به گزارش مدل كودك به نقل از ایسنا، خواستگاری از دختر شیوه و رسومی دارد كه باید به آن احترام گذاشت، سؤالات خواستگاری در اصل باید برمبنای شخصیت، خانواده و فرهنگ دختر باشد تا شناخت اولیه برای ازدواج ایجاد شود، خواستگاری صرفاً برمبنای شغل و حقوق دختر تبعات گسترده ای دارد و نمی تواند پایه ای محكم جهت زندگی رقم بزند و قابل توجیه نیست.
منبع: مدل كودك