وداع با پاسبان خلیج فارس

مدل كودك: مراسم خاكسپاری پیكر و تدفین احمد اقتداری بنا به وصیت این چهره فقید فرهنگی در زادگاهش، شهر گراش اجرا شد.
به گزارش مدل كودك به نقل از ایسنا، برگزاری این مراسم در حسینیه اعظم گراش با حضور همشهریان و علاقه مندان به این استاد و سخنرانی تعدادی از مسئولان محلی و اهالی فرهنگ همراه بود. درانتها باز پیكر احمد اقتداری در آرامگاه اختصاصی آل ده باشی به خاك سپرده شد.
كوروش كمالی سروستانی، رئیس مركز اسناد و كتابخانه ملی فارس در این مراسم در توصیف احمد اقتداری اظهار داشت: در رازآلودگی جنوب، عمر گذراند، بر پهنه‌ی نیلی دریایش، عشق ورزید، بر خاك تفدیده اش بذر فشاند. در قابی از واقعیت و تاریخ، در پیِ هویت بلندآوازه‌ی این سرزمین، هرم سوزان گرما را به جان خرید. او به دنبال كشف جنوب بود؛ آن جا كه آب و آتش در مصافی مدام، درهم می تنند؛ از دهلیز تنگ كوچه ها تا گورهای خارگرفته و آب انبارهای زنگارگرفته گِل اندود و مناره ها و كنگره های زمان خورده، تا لنج ها و سقف های نمور خانه ها، تا كوبه های باد و شرجی زمان تا آوازهای در بادخوانده‌ی جاشوی پیر، میراث ایران زمین را به كنكاش نشسته بود. وجب به وجب این خاك را دانسته، عشق می ورزید. جنوب برای او فراتر از یك جغرافیا بود؛ مفهومی كه با تمامی پدیده هایش، از رفتگان و ماندگان و آیندگان، معنا می گرفت، و از دلِ این همه، تاریخ را روایت می كرد. با مردمان این خطه از خامه‌ی جان زیسته، آمال ها و اندوهشان را می شناخت و بر فراز و نشیب تاریخشان، مباهات می كرد و به دنبال كشف جنوب بود؛ آن جا كه جغرافیا، تاریخ، ادبیات و انسان معنا می گرفت.

او در ادامه اضافه كرد: احمد اقتداری با قامتی نستوه، نگاهی خیره و عمیق، و پشتی كه هیچ گاه خم نشد در طوفان حوادث و روزشمار عمر و لبخندی به غایت مهربان، آن سان كه خاص مردمان جنوب است، با گفتاری شیرین، كه حلاوتش تا زمان های بسیار در خاطر می ماند، بی شك یكی از كوشاترین فارس پژوهان معاصر بود كه آثار باستانی خلیج فارس و مردمان حاشیه‌ی آن بی گمان همیشه او را به خاطر خواهند داشت كه با كوله باری از كتاب و دست نوشته ها، دوربینی آویخته از گردن، راه های پرپیچ و خم را درمی نوردید تا از لابه لای رخدادهای خاك خورده‌ی زمان، تاریخ این مردمان را به شكلی مستند، بنگارد و چنین است كه او را «پاسبان خلیج فارس» می خوانند.
كمالی سروستانی اظهار نمود: امروز سه ضلع مثلث دانش پژوهی یارانِ همراه؛ استاد منوچهر ستوده، ایرج افشار و احمد اقتداری، قرار ماندن را به ودیعه رفتن وانهاده اند؛ سه یار همراهی كه در مصاحبت یكدیگر، خالق آثاری شدند گرانقدر، ماندگار و موثر در تاریخ و جغرافیای این سرزمین.
مدیر دانشنامه فارس اظهار داشت: تنوع آثار به یادمانده از استاد احمد اقتداری در زمینه های تاریخ، معماری، ترجمه، تصحیح و تحشیه، ادبیات و مردم شناسی و سیاست، نشان دهنده توانایی ها و علاقه او به زاویه های پیدا و پنهان فرهنگ ایرانی است؛ فرهنگی كه هر ایرانی علاقه مند بدان در جهت اعتلای نامش خواهد كوشید. همین طور نقش استاد در جهت احیای آثار سدیدالسلطنه فراموش نشدنی است.

بخشی انكارناپذیر از كارنامه تاریخ و فرهنگ ایران
او همین طور بیان كرد: تعامل میان پدیده ها در نواحی حاشیه ای، كوهستانی، ساحلی و دریایی در پیوند با یكدیگر با سبكی علمی، در آثار استاد بازتاب یافته است و این امر حاصل بافه های رنجی است از سرِ عشق و دلسپردگی، به این سرزمین مانا، از طرف رهرویی خستگی ناپذیر، بادیه پیمایی در كرانه های خورشیدزده‌ی خلیج فارس و دشت های پهناور خوزستان.
كمالی سروستانی افزود: بی گمان یادمان های علمی و خاطره انگیز این استاد بی بدیل كه بیان كننده رازهای نهفته در دل خاك ایران كهن است و حدیث كاروان تاریخ و جغرافیای این سرزمین، در حافظه جمعی ما ماندگار خواهد ماند؛ ما ایرانی ها و علاقه مندان به فرهنگ ایران زمین وامدار تلاش های بزرگ مردی هستیم كه برای اعتلای فرهنگ ایران زمین، عمر خود را سپری كرده است، وامدار تمامی فرهیختگانی كه خواستار نام آوری ایران زمین بوده، در امتداد اعتلای نامش كوشیده اند.
او اضافه كرد: بی گمان امروز، سامان یافتن هر پژوهشی در حوزه دریای فارس و عمان و جزایر و كرانه های آن، بی نیاز از آثار به یادمانده استاد اقتداری نخواهد بود. نام او با خلیج فارس و ساحل نشینان و پس كرانه نشینانش، پیوندی ناگسستنی یافته است.
مدیر دانشنامه فارس اظهار داشت: گرچه امروز دریغاگوی مردی از اهل خرد و دانشیم، اما هم بدین نكته می بالیم كه بی گمان، بذر دانشی را كه كاشته است، در آینده ای نه چندان دور، در قامت جوانان دلسپرده این خاك به بار خواهد نشست. تاسیس بنیاد علمی و فرهنگسرایی با نام استاد احمد اقتداری، انتشار سالانه كتاب احمد اقتداری حاوی مقالات تحلیلی درباره آثار او و اسناد و خاطرات وی می تواند گامی موثر در حفظ این میراث گرانبها باشد.
او درانتها اظهار نمود: فقدان درگذشت استاد احمد اقتداری، اندوهی ژرف برای جامعه علمی و فرهنگی این سرزمین است؛ بادا كه میراثداران نكویی در ضمن پویه علمی او باشیم. اقتداری بخشی انكارناپذیر از كارنامه تاریخ و فرهنگ ایران است.

برپایی جایزه فرهنگی احمد اقتداری
محمدصادق رحمانیان، شاعر، مدیر رادیو فرهنگ و وصی فرهنگی احمد اقتداری هم در این رویداد و در وصف استاد اظهار داشت: ما میراثی از ثروت علمی را در دل خاك گراش به ودیعت گذاشتیم و امیدوارم با حضور معنوی استاد اقتداری در انتقال این میراث به نسل امروز و فردای این بخش از جنوب ایران كوشا باشیم.
او اضافه كرد: دانشی كه استاد اقتداری برای ما به میراث گذاشت از دل همین آب و خاك و از دل همین سرزمین به دست آمده است و یك میراث وارداتی نیست؛ بركاویده از دل روستاها و شهرهای خودمان است. شناخت ایران و به تبع آن شناخت جنوب ایران از خوزستان تا بوشهر و از فارس تا كرمان و سیستان و بلوچستان نیاز نسل امروز و فردای ماست.
رحمانیان در ادامه بیان كرد: امیدوارم با حضور معنوی این استاد فرهیخته و خودساخته، عشق به تحقیق و پژوهش در دل جوانان شكل بگیرد و جنوب غربی ایران مدرسه ای بزرگ از دانش آموختگان اندیشه و آرای تاریخی و جغرافیایی استاد شود.
او همین طور توضیح داد: طبق سفارش استاد اقتداری به حول و قوه الهی و با حمایت و هدایت خانواده محترم و دانشی مردان این دیار، جایزه ای دوسالانه با نام «جایزه فرهنگی احمد اقتداری» در حوزه جنوب شناسی، با داوری متخصصان و استادان دانشگاه، به تحقیقات اصیل علمی و دانشگاهی شكل خواهد گرفت تا بتوانیم با همراهی مراكز دانشگاهی، گام های تحقیقی بلندتری را در این صفحات برداریم. آرزوی استاد هم پشتیبانی از دانشجویان و پژوهشگران در حوزه خلیج فارس پژوهی بود كه بوسیله بورسیه ای تحصیلی و مطالعاتی به نام خود ایشان این مهم سر و سامان بگیرد.
رحمانیان ابراز امیدواری كرد گراش روزی پایگاه والایی در عرصه شناخت جنوب ایران شود و دانشمندانی از ایران و جهان را میزبان خود كند.
این شاعر اظهار نمود: كتاب ها، اسناد و پژوهش های استاد اقتداری همانند رودی از گراش تا دریای پارس جاری است و هر كس به فراخور نیاز و اندیشه خود می تواند از این رود مواج بهره ای بر گیرد و به همین سبب ما نیازمندیم تا از متون تخصصی ایران شناسی و خلیج فارس شناسی بهره ببریم.
او درانتها اظهار داشت: شاید روزی مدیران ارشد دایره المعارف بزرگ اسلامی این امكان و اجازه را به جوانان گراش دادند تا بتوانیم كتابخانه خلیج فارس را هم به گراش منتقل نماییم.
مراسم تشییع و تدفین دكتر احمد اقتداری باحضور خاندان استاد اقتداری، مسئولان، اهالی قلم و چهره های فرهنگی مانند محمد ولی زاده، احمد جولایی، احمد حبیبی، راشد انصاری، علی كرم همدانی، امیرحسین مرادخانی، محمد خواجه پور، سعید برآبادی، عبدالعلی صلاحی، كرامت الله تقوی، سردار نوروزی، محمد زارع، ماندانا سایبانی و… انجام شد.
دختر و پسر احمد اقتداری

منبع: مدل كودك