مرحوم قانعی راد مخاطبان عام تر از اهالی دانشگاهی داشت

مدل كودك: عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار داشت: دكتر محمدامین قانعی راد، جامعه شناسی بود كه مسائل جامعه را با تحلیل های جامعه شناختی و با زبانی تا حدی غیرحرفه ای برای مخاطبان عام تر از فارغ التحصیلان این رشته ارائه نمود.
به گزارش مدل كودك به نقل از ایسنا، حسین اكبری در مراسم نكوداشت “محمدامین قانعی راد، رییس سابق انجمن جامعه شناسی ایران” كه در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، با اشاره به اینكه نقش جامعه شناسی در جامعه با درگذشت دكتر قانعی راد رنگ و بوی پررنگتری به خود گرفته است، اظهار نمود: جامعه شناسی با عنوان علم جامعه با رسالت اصلاح گرایانه از جانب پیشگامان آن پایه ریزی شد، اما خیلی زود با موضعی محافظه كارانه و سپس ساختارشكنانه نسبت خویش را با جامعه به چالش كشید.
وی اضافه كرد: بعد از آن بعنوان رشته ای دانشگاهی خویش را اسیر سیستم آموزشی و ساختار مدرك گرایانه كرد. هر چند این سیستم باعث رشد جامعه شناسی بعنوان یك دانش بود، اما باعث اسیر شدن جامعه شناسی در سیستم آموزشی و چارچوب مند شدن آن در قواعد آمیخته با ساختار قدرت شد. علی رغم این فراز و فرود پرسش نقش جامعه شناسی و زندگی اجتماعی همواره در بین كنشگران این رشته و كنشگران خارج از این رشته وجود داشته است.
اكبری ادامه داد: این پرسش به شكل گیری یكی از پیش فرض های اساسی در نظریه های جامعه شناسی از دانش گرایی صرف تا فعال گرایی اجتماعی منجر گردیده است. تقسیم بندی جامعه شناسان به حرفه ای، سیاست گذار و مردم مدار شاید برون رفتی برای این پرسش بود با تعریف نقش هایی چندگانه و پیرو آن روابط گوناگون میان جامعه شناسی و جامعه.
عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینكه “در ایران پرسش نقش جامعه شناسی در جامعه در خلال روزهای اخیر با درگذشت قانعی راد رنگ و بوی متفاوتی به خود گرفته است” تصریح كرد: وجه مشخصه او بعنوان جامعه شناسی مردم مدار درگیری مستمر با جامعه و جریانات اجتماعی بوده است. طی چند روز اخیر مطالب بسیاری در ارتباط با وی در فضای علمی و اجتماعی نوشته شده و در بیشتر آن ها او بعنوان جامعه شناسی انتقادی مورد تمجید قرار گرفته است.
وی خاطرنشان كرد: رویكرد انتقادی او نسبت به مسائل و جریانات جامعه او را نه تنها بعنوان جامعه شناسی انتقادی بلكه بعنوان جامعه شناسی مردم مدار و سنتی نشان داده است.
اكبری با توضیح در مورد مردم مداری قانعی راد ادامه داد: مقصود از جامعه شناسی مردم مدار سنتی كسی است كه در گفت وگوی دو جانبه با مردم و گروه های مردمی قرار دارد. این جامعه شناسی مخاطبان عام تر از اهالی دانشگاهی دارد و موتور محرك بحث هایی است كه در جامعه و میان مردم شكل می گیرد. جامعه شناسان مردم مدار در روزنامه های سراسری می نویسند و در مورد مسائلی كه اهمیت دارند، نظر می دهند.
وی بیان كرد: با این تعریف قانعی راد بیشتر جامعه شناس مردم مدار است تا جامعه شناسی انتقادی. قانعی راد در گفت وگوی دو جانبه با مردم و گروه های مردمی قرار داشت و مخاطبان عام تر از اهالی دانشگاهی داشت.
عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: حضور پررنگ قانعی راد در این عرصه و تاكید وی بر تولید اجتماعی علمی و قوی كه دارای صدای بلندتر در جریانات اجتماعی باشد، سبب شد تا در دوران ریاست او بر انجمن جامعه شناسی ایران این انجمن به فعالترین انجمن ایران تبدیل گردد.
اكبری تصریح كرد: بی گمان نقش قانعی راد در بیرون آوردن جامعه شناسی از ساختار رسمی دانشگاهی می تواند سرمشقی برای خیلی از كنشگران این رشته باشد. بخصوص با وجود بحران هایی كه هم اینك جامعه ایران با آن مواجه می باشد.
وی خاطرنشان كرد: بطور قطع جامعه امروز ایران بیشتر از گذشته نیازمند نگاه جامعه شناسی به جامعه فراتر از كتاب و جزوه ها است.